تفسیر انفسی سوره مرسلات و اشاره‌های قدسی

جلسه اول: نسیمی با محتوای قیامت

بسم الله‌ الرّحمن الرّحیم

وَ الْمُرْسَلاتِ عُرْفاً (1) فَالْعاصِفاتِ عَصْفاً (2) وَ النَّاشِراتِ نَشْراً (3) فَالْفارِقاتِ فَرْقاً (4) فَالْمُلْقِياتِ ذِكْراً (5) عُذْراً أَوْ نُذْراً (6) إِنَّما تُوعَدُونَ لَواقِعٌ (7)

مستحضرید که هر سوره‌ای در جای خود شروع سروش جدیدی است از طرف حضرت ربّ العالمین و به همین جهت وقتی آن سوره با «بسم‌ الله ‌الرّحمن ‌الرّحیم» شروع می‌شده پیامبر خدا(ص) متوجه می‌شدند بنا است تفصیلی از آن اجمالی که در شب قدر با آن آشنا بودند به ظهور آید و در این رابطه سوره با «بسم‌ الله ‌الرّحمن ‌الرّحیم» شروع می‌شده تا در دل آن سوره حضرت الله که حامل اسم «رحمان» و «رحیم» است، به جلوه خاص که مربوط به آن سوره است، به ظهور آید. به هر حال ما در قرآن با حضرت «الله» روبه‌رو هستیم که در هر موطن و مظهری به اسمی یا اسمائی به ظهور می‌آید و در همین رابطه به ما توصیه شده « لا تَتَفَكَّرُوا فِی ذاتِ الله» در ذات خداوند تفکر نکنید زیرا آنچه در صحنه است حضرت «الله» است به جلوات اسماء و لذا قرآن می‌فرماید: «وَ لِلَّهِ الْأَسْماءُ الْحُسْنى‏ فَادْعُوهُ بِها»(اعراف/180) خدای را اسماء حسنایی هست، با نظر به آن اسماء او را بخوانید. این است که اصلاً بدون نظر به اسماء الهی نمی‌توانیم با حضرت پروردگار رابطه‌ای برقرار کنیم، حال چه با اسم «حیّ» باشد و چه با اسم «قیّوم» و چه با اسم «قدیر».
عمده این است که شما می‌توانید با نظر به اسماء حسنایِ حضرت محبوب با او رابطه برقرار کنید. پیامبر خدا(ص) با نظر به اسم «اللّه» با حضرت ربّ العالمین رابطه برقرار می‌کنند و خداوند به ایشان می‌فرمایند: «قُلْ هذِهِ سَبيلي‏ أَدْعُوا إِلَى اللَّه‏»(یوسف/108) بگو راه من این راهی است که به «اللّه» می‌خوانم. البته عنایت دارید که «الله» گاهی در جلوه اسم «سمیع» و گاهی در جلوه اسم «بصیر» در مظاهر به ظهور می‌آید و از این جهت در همه موارد با هر اسمی که به ظهور آید او «الله» است و در همین رابطه می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتين‏»(ذاریات/58) یعنی او که «الله» است به اسم قادر متین به ظهور آمده. و یا می‌فرماید: «هُوَ اللَّهُ الْخالِقُ الْبارِئُ الْمُصَوِّر»(حشر/24) او که «الله» است، خالق هستی‌بخشِ صورتگر است.
در ‏«بسم‌ الله ‌الرّحمن ‌الرّحیم»، «اللّه» با حضور وسیعِ رحمانی و پیرو آن با نور خاص رحیمی به صحنه آمده است، رحمانیت آن اقتضا می‌کند تا برای همه حاضر باشد و با رجوع بنده به رحمانیت او، با جلوه‌ای بس شدیدتر و خاص‌تر سراغ بنده می‌آید که همان رحیمیت او است که جذبه‌ای است برای خواص. و در همین رابطه فرمود: «وَ كانَ بِالْمُؤْمِنينَ رَحيماً»(احزاب/43) لذا حضرت حق با اسم «رحیمِ» خود مؤمنین را در خلوت‌خانه خود می‌برد.
مهم این است که متوجه باشیم با نسیم ‏«بسم‌ الله ‌الرّحمن ‌الرّحیم»، چه افقی در مقابل رسول خدا(ص) گشوده می‌شود و با نور این اسماء جان آن حضرت چه احوالاتی پیدا می‌کند که تنها یک حالت خوش روحانی نیست، بلکه قلب حضرت منوّر به معارفی می‌شود بس عظیم، زیرا حضرت حق در تجلی اسم جامع «الله» به نحوه خاصِ رحمانیت و رحیمیت شروع به القای وَحی فرموده و با به میان‌آوردن چنین افقی سوره شروع می‌شود و می‌فرماید:
«وَ الْمُرْسَلاتِ عُرْفاً(1) فَالْعاصِفاتِ عَصْفاً (2) وَ النَّاشِراتِ نَشْراً(3) فَالْفارِقاتِ فَرْقاً(4) فَالْمُلْقِياتِ ذِكْراً(5) عُذْراً أَوْ نُذْراً(6) این شش آیه را مطرح می‌کند تا آن‌که بفرماید: «إِنَّما تُوعَدُونَ لَواقِعٌ» یعنی آنچه به شما وعده داده شده است، واقع‌شدنی است. ملاحظه کنید که خداوند چگونه با ما صحبت می‌کند تا ما را به این‌جا می‌رساند که وعده حق واقع‌شدنی است. تقاضای بنده آن است که خود را در فضای سوره قرار دهید که چگونه نسیمی از عالم غیب به ظهور آمده و در درون خود چنین سوگندهایی را در بر دارد که «وَ الْمُرْسَلاتِ عُرْفاً» سوگند به آن فرستاده‌های پی در پی. ملاحظه کنید که توجه‌ها را به کجا سوق می‌دهد تا نظرها متوجه چشم‌اندازی شود که در پیش است. عموماً سوره‌های اولیه حالت اشاره به موضوعی داشته که در حال آمدن است و اساساً تا ملتی متوجه افقی نشوند که در پیش رو دارند، وارد تاریخ جدید نمی‌شوند. تاریخی که همه‌چیز در آن تعریف شده است ما را به جلو نمی‌برد و آینده‌ای مقابل ما گشوده نمی‌شود. هیچ‌گاه تاریخی ظهور نمی‌کند مگر این‌که احوالاتی نو بر نهاد جان انسان‌ها دمیده شود و تحولی در روح و روان انسان‌های آن عصر پیدا شود و آیات مکّی چنین احوالاتی دارند.
«وَ الْمُرْسَلاتِ عُرْفاً» سوگند به آن فرستادگان که پی در پی به میان می‌آیند. «فَالْعاصِفاتِ عَصْفاً» پس از آن وزیدن‌های سریع، یعنی مرسلات، به طوفان‌هایی که عبارت است از حضور فعّال فرشتگان در عالم و آدم، سوگند می‌خورد به آن معنا که چنین اموری روبه‌روی انسان قرار می‌گیرد و رسول خدا(ص) با شنیدن این آیات با...

برای مطالعه کامل،لطفا فایل های docوpdf را دانلود نمایید