تفسیر انفسی سوره مرسلات و اشاره‌های قدسی

جلسه هشتم:  «یوم الفصل» و مقام ظهور گشودگی ذات انسان

بسم الله الرّحمن الرّحیم

إِنَّ الْمُتَّقينَ في‏ ظِلالٍ وَ عُيُونٍ (41) وَ فَواكِهَ مِمَّا يَشْتَهُونَ (42) كُلُوا وَ اشْرَبُوا هَنيئاً بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ  (43) 

اهل تقوا در زیر سایه‌های آرامش‌بخش و کنار چشمه‌‌سارهای جاری و میوه‌هایی که می‌طلبیدند و می‌پسندیدند، حاضرند. بخورید و بیاشامید هرطور که خواستید، گوارایتان باد به جهت آنچه عمل می‌کردید.
بحث در مورد «یوم الفصل» به عنوان حضور در ساحتی بود که مقصد خلقت انسان است و روشن شد که حضوری است متعالی و نه محل و جایگاهی که انسان در آن قرار بگیرد و گمان کنیم می‌توانیم از آن تصوری ذهنی داشته باشیم. عمده آن است که متوجه شویم خداوند از طریق قرآن هشدار داده که انکار آن حضور موجب خسارت ابدی در ابدیت انسان می‌شود و به همین جهت مکرر فرمود: «وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبينَ» و بر «يَوْمَئِذٍ» تأکید می‌کند که نظر به حضور ابدی انسان در ابدیت است، ابدیتی که با فضا و عالَم «یوم الفصل» روبه‌رو می‌شوند، با خسارتی که به جهت انکار آن برایشان پیش می‌آید. تا این‌که سخن به این‌جا رسید که می‌فرماید: «إِنَّ الْمُتَّقينَ في‏ ظِلالٍ وَ عُيُونٍ» بر عکسِ شرایط منکران یوم الفصل، اهل تقوا با حضور در نهایی‌ترین بودن، یعنی «یوم الفصل» موقعیت خوبی خواهند داشت، در سایه‌های آرامش‌بخش که صورت روحیه توحیدی آن‌ها است و چشمه‌ها که صورت عقاید توحیدی‌شان است. در حالی‌که طبق آیه «هذا يَوْمُ الْفَصْلِ جَمَعْناكُمْ وَ الْأَوَّلينَ» همه بشریت در آن فضا جمع‌اند، ولی همه در یک موقعیت و «بودن» نمی‌باشند، با این‌که سیرِ همه به سوی «یوم الفصل» بود ولی در همان فضا و در نزد خود در دو موقعیت قرار می‌گیرند تا هرکس بودن خود را احساس کند و همان بودنی که برای خود شکل داد، او را در برمی‌گیرد، به صورت بهشت یا جهنم. اهل تقوا شرایط را مطلوب خود می‌یابند، زیرا می‌توانند با خصوصیاتی که برای خود شکل داده‌اند از آن موقعیت کاملاً بهره لازم را ببرند. بر عکس اهل کفر که از همان موقعیت، یعنی - حضور در نهایی‌ترین بودن‌ها - در نهایت سختی قرار می‌گیرند و هیچ اقدامی برای خود نمی‌توانند انجام دهند و به همین جهت در آیه 38 فرمود: «هذا يَوْمُ الْفَصْلِ جَمَعْناكُمْ وَ الْأَوَّلينَ» تا معلوم شود «یوم الفصل» یک موقعیت است ولی هرکس نمی‌تواند از آن موقعیت بهره ببرد، زیرا بودن خود را بودنی مناسب وجه نهایی خلقت خود شکل نداده‌، در حالی‌که خداوند از همان ابتدا در دنیا با تذکرِ انبیای الهی این شرایط را در میدانِ دید همگان قرار داد، تا با اعمال توحیدی خود که در دنیا وارد آن شدند در حضوری حاضر شوند که حضور در موقعیتی است به نام «یوم الفصل»، حضوری که خود را در عالی‌ترین شکل احساس می‌کنند. ولی عده‌ای در دنیا حضور دیگری را برای خود دنبال کردند که تعلّق به دنیا بود. حال خطاب به آن‌ها می‌فرماید: «هذا يَوْمُ الْفَصْلِ جَمَعْناكُمْ وَ الْأَوَّلينَ(38) فَإِنْ كانَ لَكُمْ كَيْدٌ فَكيدُونِ»(39) بفرمایید این یوم الفصلی که اکنون همه را در آن موقعیت جمع کردیم. حال اگر شما چاره و حیله و ابتکاری دارید، به خرج دهید. حاکی از آن‌که میدان حضور مطلوب را در این‌جا از دست داده‌اند، زیرا در دنیا به حضوری که مناسب این موقعیت بود، نظر نکردند و بر خلاف اهدافی که خداوند برایشان تعیین کرده بود نقشه کشیدند و به همین جهت در آیه 39 می‌فرماید: اگر برای شما توان و قدرتی برای نقشه‌کشیدن هست، مقابل من در این موقعیت کِید کنید و نقشه بکشید و از موقعیتی که در آن قرار گرفته‌اید خود را برهانید. شخصیتی برای خود تعریف کرده بودند که در موقعیت «یوم الفصل» و با حضور در آن موقعیت، هیچ معنایی برای آن شخصیت مطرح نیست و به پوچی کامل دچار شده‌اند، با ...

برای مطالعه کامل،لطفا فایل های docوpdf را دانلود نمایید