سیر مطالعاتی آثار استاد طاهرزاده
باسمه تعالی
ضرورت و روش استفاده از مباحث تفسير قرآن و نهجالبلاغه
كسي كه دغدغه به ثمررساندن زندگياش را داشته باشد و به كار اساسي دست نزند، راستي چگونه زندگي ميكند؟
و آنكس كه ميخواهد درست زندگي كند، چگونه به درست زندگيكردن خود مطمئن ميشود؟
و آنكس كه ميخواهد به درست زندگيكردن مطمئن باشد، آيا راهي جز راهي كه ائمه معصومين علیهم السلام نشان ميدهند براي كل زندگي برميگزيند؟ مگر نه اين است كه بايد تمام لايههاي روح را تغذيه كرد تا از كمال انساني باز نمانيم؟
و مگر نه اين است كه هدايتكردن و سيردادن هر لايهاي از ابعاد انساني به سوي كمال، در ازاء ضايع نكردن لايه ديگري از روح انساني ممكن است؟ راستي چه كسي جز قرآن و راهنمائيهاي ائمه معصومين علیهم السلام چنين سيري را ميتواند بر روي ما بگشايد؟
در مباحث مطرح شده، همهی همت آن است كه از طريق قرآن و سخنان ائمه معصومين علیهم السلام اولاً: ابعاد انساني خود را بشناسيم و با شنيدن صداي هر بعدي، از ديگر ابعاد غافل نشويم. ثانياً: با تمام جدّيت خود را در علم و عمل در اختيار قرآن و ائمه معصومين علیهم السلام قرار دهيم، تا از ثمرة لازمة زندگي محروم نمانيم.
مباحث را ميتوان به عنوانهای زیر تقسيم كرد:
الف– تفسير قرآن ب– شرح نهجالبلاغه ج- اصول عقايد
د- اخلاق و آداب سلوك قلبي ه- مباحث مربوط به انقلاب اسلامي و تمدن شيعه
و- غربشناسي ز- انسانشناسی ح- اهل بیت ط- مهدویت
ی- کربلاشناسی ک- فاطمه شناسی
آنچه در همهی مباحث مورد توجه بوده، عبارت است از داشتن روح استمرار براي يافتن نكتهاي عميقتر از آنچه در ابتداء، هر انساني ميداند. و لذا ارزش مباحث وقتي روشن ميشود كه خود را در دراز مدت در اختيار مباحث قرار دهيم تا طرحي براي تنظيم كل شخصيت خود دريابيم و قدمي فراتر از آنچه هستيم برداريم، و در يك كلمه دستمان را به مطالب بدهيم و بالا برويم، نه اين كه پاي مطالب را بگيريم و پايين بكشيم.
برادر و خواهرم! بايد با مباحث قرآن و نهجالبلاغه زندگي كني، چگونه است كه زندگي كردن براي ما انتها ندارد و همواره در صدد به محتوا رساندن زندگاني هستيم، همينطور اُنس داشتن با قرآن و نهجالبلاغه بايد عين زندگي كردن باشد، تا إنشاءالله پس از مدت طولاني به چيزهايي نايل شويم كه فقط آن كس كه رسيده است ميفهمد كه ضرر نكرده است. عمده، دقت و استمرار است كه نتيجهبخش است.
اگر ميخواهي اين دشت طولاني را طي كني، هفتهاي يك جلسه از قرآن و يك جلسه از نهجالبلاغه كافي است، و رويِ هم رفته بهتر است به ترتيب تاريخ طرح مباحث آنها را پيگيري كنيد. اگر بتوانيد پس از مطالعهی چند جلسه، يادداشتهاي خود را با دوستانتان مباحثه كنيد نتيجه بيشتري ميگيريد.
وقتي پذيرفتيد كه راههاي عميق را انديشههاي عميق ميگشايند، و كساني كه ميتوانند عميق بينديشند اگر خود را با افكار عادي سرگرم كنند، به خود جفا كردهاند، پس به اين نتيجه ميرسيد كه نميتوان خود را از افكاري همچون ملاصدرا و امام خميني و علامهطباطبايي«رحمةاللهعليهم» و آيتالله جواديآملي«حفظهالله» و امثالهم بينياز دانست و اگر به چنين تحليلي رسيديد، بايد عنايت داشته باشيد كه لازم است با مطالب مطرح شده كه عموماً حاصل آثار دانشمندان فوقالذكر است، به عنوان درس برخورد كرد.
براي ابتداي كار و استفادهی بهتر، روش زير را پيشنهاد ميكنيم:
1- در حين گوشدادنِ مباحث، سعي بفرماييد مطالب اصلي بحث را، يادداشتبرداري كنيد و يك دفتر جهت اين امر اختصاص دهيد تا در سالهاي بعد نيز بتوانيد به آن رجوع فرمائيد.
2- سعي بفرمائيد چند نفره مباحث را تعقيب كنيد و پس از آنكه هركس به طور فردي مبحث مربوطه را گوش داد و يا از كتاب و جزوه مطالعه شده يادداشتبرداري كرد، يادداشتهاي خود را با هممباحثهایهای خود که آنها نیز چنین کردهاند، مباحثه کنید و اين مباحثه هفتهاي يك بار انجام شود.
3- بعد از مدتي كه به همين منوال كار كرديد، مباحث قرآني را در تفسير الميزان تعقيب كنيد.
سير مباحث و چگونگي پيگيري آنها:
1- مقدمات اولیه
الف – کتاب «جوان و انتخاب بزرگ»
ب- كتاب «آشتي با خدا » همراه با مباحثه و بدون عجله.
ج- کتاب «ده نكته از معرفت نفس» همراه با سیدیِ شرح آن و در صورت امكان، مباحثه با همديگر.
د- کتاب «از برهان تا عرفان» (برهان صدیقین) همراه با سیدی
2- مباحث قرآني: تفسير سورههاي ذيل را به ترتيبي كه مطرح شده پيشنهاد ميكنيم:
زمر- شوري- صاد- عنكبوت- قصص- نباء- واقعه- فاطر- نمل- انفال- ق- سبأ-طور- روم- محمّد(صلی الله علیه وآله) - اعراف – انعام – احزاب – آل عمران
3- مباحث نهجالبلاغه: پس از نامه 31، خطبههاي زير را به ترتيبي كه نوشته شده (از راست به چپ) پيشنهاد ميكنيم:
83- 182- 86- 87- 222- 223- 224- 230- 111- 1- 2- 3- 4- 5- 193- 194- 160- 161- 162- 164- 163- 49- 114- 49- 114- 113
4- مباحث پايه: لازم است همواره در تصحيح و تقويت عقايد خود تلاش نمود و در اين راستا مباحث زير را پيشنهاد ميكنيم:
الف- مبحث توحيد: پس از مباحث «آشتی با خدا» و «ده نکته از معرفت نفس»، خوب است به این مباحث پرداخته شود: «برهان صديقين» و «برهان حركت جوهري» در كتاب « از برهان تا عرفان»، همراه با سیدی و تفسير سورههاي حديد جلسات 1 تا 4- سوره زمر- شرح نهجالبلاغه خطبههای 1 و 186 و 163 و 114.
ب- مبحث معاد كه عبارت است از مباحث معاد در 8 جلسه، و کتاب «معاد؛ بازگشت به جدّیترین زندگی» همراه با سیدی، و تفسير سورههاي نبأ- واقعه - قيامت - نازعات و شرح نهجالبلاغه خطبههاي 83- 221- 230.
ج- مبحث نبوت كه عبارت است از: کتاب «چه نيازي به نبي»؟ - کتاب «جوان و انتخاب بزرگ»- کتاب «مبانی نظری نبوت و امامت» و سيدي مربوط به نبوت و سورههایی که بحث نبوت در آنها مطرح شده است.
د- مبحث امامت كه ميتوان در سيدي مخصوص اين بحث و کتاب «مبانی نظری نبوت و امامت» و کتاب «مبانی نظری و عملی حبّ اهلالبیت علیهم السلام و كتابهای «مباني معرفتي مهدويت» و «جایگاه و معنی واسطهی فیض» و «مقام ليلةالقدري فاطمه سلام الله علیها» و «بصیرت حضرت فاطمه سلام الله علیها» و جزوات مربوط به امامت و کتاب «حقیقت نوری اهلالبیت علیهم السلام» و کتاب «امام و مقام تعلیم ملائکه» و کتاب «امام و امامت در تکوین و تشریع» و شرح زیارت جامعهی کبیره استفاده نمائيد. در اين راستا مباحث مربوط به حضرت علي سلام الله علیهم، حضرت زهرا سلام الله علیها و امام حسين سلام الله علیه و ساير ائمه قابل پيگيري است.
ه- مباحث مربوط به عدل الهي كه ميتوان آن را در سيدي مربوطه پيگيري نمود.
5- در مورد مسائل اخلاقي و آداب سلوكي؛ مباحث: « اي اباذر » و مباحث شرح حديث «جنود عقل و جهل» و شرح «دعاي مكارمالاخلاق» و «مناجاتالتائبين» و شرح حديث «يابنجندب» و شرح دستورالعملهای سلوکی آيتاللهبهجت«رحمةاللهعلیه» و شرح كتاب «آدابالصلوة» و شرح حدیث «عنوان بصری» و شرح «نهجالفصاحة» و شرح «زیارت جامعهی کبیره» را دنبال بفرمائيد.
6- در مورد تحليل جايگاه تاريخي انقلاب اسلامي و تمدن شيعهو غرب شناسی:
الف- کتابها و جزوات و مباحث مربوط به امامخميني«رحمةاللهعليه» و انقلاب اسلامي
ب- كتابهاي «گزینش تكنولوژي از دريچهی بينش توحيدي» و «علل تزلزل تمدن غرب» و کتاب «فرهنگ مدرنيته و تَوهّم» و کتاب «تمدنزايي شيعه» و كتاب «بصيرت فاطمه سلام الله علیها»، و از همه مهمتر مباحث مربوط به امام زمان عج الله تعالی فرجه را مطالعه فرماييد.
برای اطلاع بیشتر از عناوین مباحث طرحشده و جستجوی موضوعی، میتوانید به سایت «لُبّ المیزان» رجوع نمایید.LOBOLMIZAN .ir . W.W.W
ترتيب پیشنهادی مطالعه جزوات و كتابهاي استاد طاهرزاده:
از آنجایی که تهیهی کلیهی سیدیهای طرح قبلی برای همهی عزیزان مقدور نیست، طرح زیر را نیز پیشنهاد میکنیم:
الف- کتاب «جوان و انتخاب بزرگ» ب- کتاب «چه نيازي به نبي»؟
ج- كتاب «آشتي با خدا»
د- كتاب «ده نكته از معرفتنفس» همراه با سیدی
و- كتاب «فرزندم اينچنين بايد بود» جلد 1 و 2
ح- کتاب «از برهان تا عرفان» همراه با سیدی
ط- کتاب «معاد؛ بازگشت به جدّیترین زندگی » همراه با سیدی
ی- کتاب «خویشتن پنهان»
س – کتاب «انسان از تنگنای بدن تا فراخنای قرب الهی»
ک- کتاب «صلوات بر پيامبر(صلی الله علیه وآله)؛ عامل قدسي شدن روح»
ل- کتاب «خطر مادّيشدن دين»
مباحث سياسي اجتماعي از منظر تشيع:
جزوهی غدير؛ اتمام حجتي گويا
جزوهی غدير؛ ظهور مديريت اجرايي دين
جزوهی ريشهی اصلي غم فاطمه سلام الله علیها
کتاب «بصیرت حضرت فاطمه سلام الله علیها
كتاب «كربلا؛ مبارزه با پوچيها»
کتاب «راز شادی امام حسین سلام الله علیه در قتلگاه»
کتاب «جایگاه تاریخی حادثهها و هنر اصحاب کربلا در فهم آن»
جزوهی كربلا از چشم عقل و عاطفه
جزوهی كربلا، سریان عشق الهي
جزوهی كربلا در سطوح مختلف تحليل
کتاب «زيارت عاشورا؛ اتحادي روحاني با امامحسين سلام الله علیه»
جزوهی امامصادق سلام الله علیه و شبههشناسي
جزوهی فرهنگ انتظار؛ حضور در تاریخ توحیدی
شناخت مقام اهلالبيتعلیهم السلام و امامت:
کتاب «مبانی نظری نبوت و امامت»
کتاب «مباني نظري و روشهاي عملي حبّ اهلالبيتعلیهم السلام»
کتاب «حقیقت نوری اهل البیت علیهم السلام»
کتاب «امام و مقام تعلیم به ملائکه»
کتاب «امام و امامت در تکوین و تشریع»
فاطمه سلام الله علیهاا؛ مظهر عبوديت
كتاب «مقام ليلةالقدري حضرت فاطمه سلام الله علیها»
كتاب «مباني معرفتي مهدويت»
کتاب «دعای ندبه؛ زندگی در فردایی نورانی»
کتاب «جایگاه و معنی واسطهی فیض»
مباحث مهدويت و انتظار:
کتاب «مبانی معرفتی مهدویت»
کتاب «جایگاه و معنی واسطة فیض»
کتاب «دعای ندبه؛ زندگی در فردایی نورانی»
کتاب «زیارت آل یس، نظر به مقصد جان هر انسان»
کتاب «فلسفهی حضور تاریخی حضرت حجت عج الله تعالی فرجه»
کتاب «بصیرت و انتظار فرج»
کتاب «عوامل ورود به عالم بقیت اللّهی»
کتاب «آخرالزمان؛ شرايط ظهور باطنيترين بُعد هستي»
رجعت در حوزهی عقل و نقل
فرهنگ انتظار؛ حضور در تاریخ توحیدی
غربشناسي:
كتاب «گزينش تكنولوژي از دريچهی بينش توحیدي»
کتاب «علل تزلزل تمدن غرب»
کتاب «فرهنگ مدرنيته و تَوهّم»، همراه با سیدی
کتاب «خطر مادیشدن دین»
مدرنیته، انقلاب اسلامی و تمدن شیعی(مصاحبه)
کتاب «تمدنزایی شیعه»
تاریخ فلسفهی غرب
کلام جدید
علوم انسانی، عبور از مدرنیته، نظر به اسماء الهی
انقلاب اسلامي و جايگاه آن در جهان معاصر:
کتاب «انقلاب اسلامی؛ بازگشت به عهد قدسی»
کتاب «جایگاه إشراقی انقلاب اسلامی در فضای مدرنیسم»
کتاب «امامخميني«رضواناللهتعالیعلیه» و خودآگاهي تاريخي»
کتاب «انقلاب اسلامی؛ برونرفت از عالَم غربی»
جزوهی انقلاب اسلامی؛ بازگشت به هویت اصیل اسلامی و نفی مدرنیته
جزوهی انقلاب اسلامي، تقابل تمدن ديني با تمدن غربي
کتاب «سلوک ذیل شخصیت امام خمینی«رضواناللهتعالیعلیه»»
کتاب «امام خمینی«رضواناللهتعالیعلیه» و سلوک در تقدیر توحیدی زمانه»
جزوهی «جایگاه تاریخی انقلاب اسلامی و جریانات سیاسی در آینده»
جزوهی «سلوک الی الله ماورای سکولاریسم دینی در عصر انقلاب اسلامی»
جزوهی «سبک زندگی در تمدن نوین اسلامی»
جزوهی «مدرنیته، انقلاب اسلامی و تمدن شیعی»
شناخت آداب ماه رجب و ماه رمضان:
كتاب «روزه؛ دريچهاي به عالم معنا»
كتاب «ماه رجب؛ ماه يگانگي با خدا»
کتاب «رمضان؛ دريچهی رؤيت»
جزوهی اعتکاف و چگونگی ورود به عالم آن
شناخت دعا و جايگاه آن در صعود انسان:
جزوهی شرح مناجات التّائبين
جزوهی نقش دعا در زندگی، و نظری گذرا در آداب زیارت
جزوهی جایگاه زیارت شهدا در کاروانهای راهیان نور
جزوهی شرح دعای مکارم الاخلاق (همراه با سیدی)
کتاب «زیارت عاشورا؛ اتحاد روحانی با امام حسین سلام الله علیه»
کتاب «زیارت آل یس؛ نظر به مقصد جان هر انسان»
کتاب «دعای ندبه؛ زندگی در فردایی نورانی»
شناخت حج :
جزوهی «حقيقت حج»
جزوهی «وظيفهی حجاج در برگشت از حج»
تعليم و تربيت و آداب سلوكي آن:
کتاب «ادب خيال، عقل و قلب»
جزوهی جايگاه تفسير الميزان و روش استفاده از آن
جزوهی مرزهای ارتباط بین زن و مرد، یا فلسفهی نگاه و حجاب
کتاب «زن؛ آنگونه که باید باشد»
کتاب «هنر مُردن»
کتاب «جایگاه رزق انسان در هستی»
کتاب «فرزندم اینچنین باید بود» جلد 1 و 2
کتاب «روزه؛ دریچهای به عالم معنا»
کتاب «رمضان؛ دریچهی رؤیت»
کتاب «ماه رجب؛ ماه یگانهشدن با خدا»
کتاب «صلوات بر پيامبر(صلی الله علیه وآله)؛ عامل قدسيشدن روح»
کتاب «اسماء حسنی؛ دریچههای ارتباط با حق»
جزوهی «عالَم طلبگی»
جزوهی «شرح دستورالعملهاي سلوكي آيتاللهبهجت«رحمةاللهعلیه»»
کتاب «عالَم انسان ديني»
کتاب «انسان از تنگنای بدن تا فراخنای قرب الهی»
راههاي معنيداركردن و ثمربخشی زندگي دینی:
جزوهی راههاي افزايش دينباوري
کتاب «هدف حيات زميني آدم»
کتاب «چگونگی فعلیتیافتن باورهای دینی»، همراه با سیدی
کتاب «آنگاه كه فعاليتهاي فرهنگي پوچ ميشود»، همراه با سیدی
مباحث مربوط به توحيد:
كتاب «از برهان تا عرفان» (شرح برهان صديقين و حركت جوهري)، همراه با سیدی
جزوهی کلیّات عرفان نظري
جزوهی معارف 1
شرح نهجالبلاغه خطبهی 1 و خطبهی 163، همراه با سیدی
مباحث معاد و قيامت:
کتاب «معاد؛ بازگشت به جدّیترین زندگی» همراه با سیدی
جزوهی «چگونگي حيات بدن اُخروي»
شبهات و جوابگوی به آنها:
جزوهی «غفلت از مقام نبوت در پوشش تمجید از حضرت محمد(صلی الله علیه وآله)» (نقد سخنان دکتر سروش)
جزوهی «نقد نظریهی «قبض و بسط»» از دکتر سروش
جزوهی «قرآن؛ قرائت نبیّ از جهان یا نزولی از طرف پروردگار؟» (نقد سخنان آقای شبستری)
جزوهی «ولایت فقیه، مخالفتها و موافقتها» (نقد نظریهی آقای کدیور)
جزوهی «کلام جدید»
جزوهی «جبر و اختيار»
کتاب «جایگاه جنّ، شیطان و جادوگر در عالم»
«والسلام»