متن پرسش
با سلام منظور رهبری از این جمله چیست؟
یک جملهى کوتاه هم دربارهى نقش هنر عرض کنم. البته شما خودتان هنرمندید و مناسبتى ندارد که من با شما در این زمینه چیزى بگویم - همهى شما بهتر از من مىدانید - لیکن عزیزان من! زبان هنر زبانى است که هیچ چیزى جایگزین آن نیست. حتّى در نوشتهها هم بایستى هنر به کار برد. حتّى در فرهنگِ کلامى هم هنر است که اثر مىگذارد! یک عبارت را شما مىتوانید دو نوع بیان کنید: هنرمندانه و غیر هنرمندانه. اگر هنرمندانه بیان کردید، اثر مىگذارد ولى همان عبارت اگر غیرهنرمندانه ادا شد، اثر نخواهد گذاشت! هنر اینگونه است؛ هیچ چیز جاى هنر را نمىگیرد.
امروز فرهنگ استعمارى در سطح جهان - فرهنگ متجاوزانه تعبیر کنیم - که مىخواهد همهى دنیا را تسخیر کند - البته این فرهنگ، مقولهى مرکّبى است، مقولهى بسیطى نیست - بیشترین و روندهترین وسیلهى مورد استفاده و مرکب سیرش، هنر است. فیلم مىسازند، نمایشنامه، اثر هنرى و رمان درست مىکنند و مىفرستند!
ما چرا نقش هنر را در کارهاى معمولىِ زندگى خودمان، اینقدر دست کم مىگیریم؟! الان همین کارهاى هنرى که آقاى چینىفروشان اشاره فرمودند و من هم بعضى از آنها را دیدهام، کاملاً حاکى از هوشمندى است. ظاهراً یکى دو تا از آنها هم از تلویزیون پخش شد که خیلى هوشمندانه و خوب تهیه شده بود. اینگونه کارها را هرچه مىتوانید باید تکثیر کنید. هنر، تا آن نهایىترین لایههاى ذهن انسان نفوذ مىکند و ماندگار و سازنده است. هرچه مىتوانید از هنرِ خوب، هنرِ فاخر - نه آبکى و پیش پا افتاده - استفاده کنید.
دیدار با مسؤولان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان/1377
متن پاسخ
علیکم السلام، باسمه تعالی
چون روح انسان در برخورد با هنر متذکر ابعاد نهفتهی خود میشود و در همهی ابعاد شکوفا میگردد ولی در اموری که هنرمندانه عرضه نشود با یک بُعد از ابعاد انسان سخن میگوید. مثلاً در قرآن چون مطالب را با زیبایی و هنرمندانه ارائه میفرماید گویا دارد با تمام وجود ما سخن میگوید. همین حالت را شما در مثنوی مولوی میبینید یا در نوشتههای مرحوم شهید آوینی. موفق باشید