متن پرسش
چرا شما در جواب سوال 11232 فرمودید:
(س: با سلام: اگر کسی دچار شک نسبت به عالم خارج از ذهن شد و این فکر که نکند چیزهایی که می بیند خیال باشد به ذهنش خطور کرد، به خود چه بگوید و چگونه استدلال کند تا از این شک رها شود؟
ج: باسمه تعالی: سلام علیکم: این فرد باید خود را متوجه این امر کند که دلیلی ندارد خود را گرفتار چنین شک بنماید، در حالیکه به طور طبیعی متوجه است عالم خارج واقع است و او احساس میکند. کسی که آب میخورد و سیراب میشود هرگز نمیگوید نکند من آب نخوردهام. بهترین دلیل بر وجود عالم خارج از ذهن همینکه انسان این پدیدههای خارجی را احساس میکند به همین جهت در سخنان قبلی عرض کردم این یک امر بدیهی است و بنا نیست ما به ادراکات بدیهی خود شک کنیم و یا به شکی که در این مورد پیدا میکنیم توجه نماییم. موفق باشید)
ولی در جواب سوال 11249 فرمودید:
(س: با سلام خدمت شما استاد گرامی: بنده چند وقتی است دچار وسواس فکری شدم و به طوری که افکار مزاحم بدون دلیل مثل تفکرات سوفسطایی ها میاد سراغم و هی آزارم میده که نکنه اینایی که می بینم خیال باشه و ....، هرچه استدلال میارم این افکار دست بردار نیستن و هی آزارم میدن، بعضی وقت ها احساس ناتوانی در مقابل این افکار دارم، لطفا مرا راهنمایی کنید چگونه خودم را از این تفکرات نجات بدهم تا خدای ناکرده با این حالت روحی و تفکرات خسر الدنیا و الاخرت نشم.
ج: باسمه تعالی: سلام علیکم: این چیز بدی نیست و إنشاءاللّه شما را از یک شخصیت ساده به شخصیت عمیق دینی تبدیل میکند. هنر شما باید این باشد که جواب اشکالاتی که به ذهنتان میرسد را با تحقیق و تعمق بدهید، نخواهید با جوابهای ساده و سرسری از شرّ سؤالاتتان راحت گردید. این سؤالات میخواهد شما را به تحقیق و تعمق بکشاند. موفق باشید)
این دو چه فرقی با هم دارند که جواب و روش برخورد با موضوع متفاوت است؟
متن پاسخ
باسمه تعالی: سلام علیکم: هر دوی موضوع قابل توجه است زیرا از یک طرف باید شک در اموری مثل وجود خدا و یا وجود معاد را گذرگاه خوبی دانست زیرا که به انسان تعمق می بخشد، و از طرف دیگر نباید به آن شکی که انسان به امور بدیهی شک میکند توجه کرد و بخواهد امور بدیهی که برایش روشن است را از طریق استدلال حل کند زیرا قبل از آنکه بخواهد موضوع را با استدلال بهدست آورد در پیش او به روشنی هست، مثل همینکه بنده مییابم جنابعالی سؤال کردهاید و این سؤال بهعنوان یک واقعیت در مقابل من موجود است. موفق باشید