متن پرسش
با سلام/می خواستم توضیحات کاملی در باب ماهیت مجلس سنا و جایگاه آن در مکانیسم قانونگزاری بدهیدو تفاوت آن را با مجمع تشخیص مصلحت نظام جمهوری اسلامی تبیین نمایید.ضمنا در صورت امکان علت ابقای آقای هاشمی رفسنجانی را برای ریاست دوره جدید را توضیح دهید.
متن پاسخ
باسمه تعالی؛ علیک السلام
اعضاء مجلس سنا در نظام شاهنشاهی توسّط شاه تعیین میشد و پس از آنکه نمایندگان قانونی را تصویب میکردند باید به امضای آنها برسد و عملا سناتور ها قدرت تأیید یا عدم تأیید قوانین مجلس را داشتند در حالی که مجلس تشخیص مصحلت در جای خود دو وظیفه دارد؛ یکی آنکه تشخیص دهد اگر قانونی که مجلس تصویب کرده و جهت امور کشور لازم و ضروری میداند ولی شورای نگهبان تأیید نکردهاست، مصلت کشور است، به عنوان یک حکم ثانوی تأیید کند. پس عملا مجمع تشخیص مصلحت قانونی تصویب نمیکند بلکه توسط اشخاصی که نوعا از شرائط کشور آگاهی دارند معلوم میشود قانون مذکور مصلحت است که تصویب شود یا نه. وظیفهی دوم مجمع تشخیص مصلحت مشاوره دادن به رهبری نظام است بدون آنکه رهبری ملزم باشند از نظرات مجمع پیروی کنند منتها لازم است بعد از گرفتن پیشنهادهای مجمع تشخیص نظر خود را در موردی که از مجلس درخواست مشاوره کردهاند، اعلام کنند. در مورد ابقاء آقای هاشمی بنده معتقدم اصل انتصاب آقای هاشمی به عنوان رئیس مجمع تشخیص مصلحت از ابتکارات مدبّرانهی مقام معظم رهبری بود تا آقای هاشمی بعد از ریاست جمهوری مشغول باشند و از طرفی در جایی قرار داشته باشند که هیچگونه نقش مستقیمی در امور اجرایی کشور در اختیار ایشان نباشد زیرا آقای هاشمی در مجمع تشخیص مصلحت یک رأی هستند مثل رأی بقیهی اعضاء، و از طرفی از مدیریت ایشان در ادارهی مجمع نیز استفاده شده است و طبیعی است که باز خود آقای هاشمی جهت ریاست مجمع ابقاء شوند زیرا در مجمع تشخیص مصلحت که باید تشخیص بدهد قانون مجلس با توجه به مخالفت شورای نگهبان، مصلحت کشور است که اجرا شود یا نه، باید همهی سلیقهها باشند تا مصلحت موضوع را از همهی زوایا بررسی کنند. موفق باشید.