برکات شناخت لشکریان «عقل» و «جهل» و فهم جایگاه تجاوز به ایران اسلامی
بسم اللّه الرّحمن الرّحیم
يَا هِشَامُ اعْرِفْ الْعَقْلَ وَ جُنْدَهُ وَ الْجَهْلَ وَ جُنْدَهُ تَكُنْ مِنَ الْمُهْتَدِينَ قَالَ هِشَامٌ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ لَا نَعْرِفُ إِلَّا مَا عَرَّفْتَنَا.
اى هشام! عقل و سپاهش را بشناس و جهل و سپاهش را (نيز) بشناس تا از ره يافتگان باشى. هشام گفت: عرض كردم: فدايت شوم، ما جز آنچه خود به ما شناساندى نشناسيم.
فَقَالَ«علیهالسلام» يَا هِشَامُ! إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ الْعَقْلَ وَ هُوَ أَوَّلُ خَلْقٍ خَلَقَهُ اللَّهُ مِنَ الرُّوحَانِيِّينَ عَنْ يَمِينِ الْعَرْشِ مِنْ نُورِهِ فَقَالَ لَهُ أَدْبِرْ فَأَدْبَرَ ثُمَّ قَالَ لَهُ أَقْبِلْ فَأَقْبَلَ فَقَالَ اللَّهُ جَلَّ وَ عَزَّ خَلَقْتُكَ خَلْقاً عَظِيماً وَ كَرَّمْتُكَ عَلَى جَمِيعِ خَلْقِي ثُمَّ خَلَقَ الْجَهْلَ مِنَ الْبَحْرِ الْأُجَاجِ الظُّلْمَانِيِّ فَقَالَ لَهُ أَدْبِرْ فَأَدْبَرَ ثُمَّ قَالَ لَهُ أَقْبِلْ فَلَمْ يُقْبِلْ فَقَالَ لَهُ اسْتَكْبَرْتَ فَلَعَنَهُ ثُمَّ جَعَلَ لِلْعَقْلِ خَمْسَةً وَ سَبْعِينَ جُنْداً فَلَمَّا رَأَى الْجَهْلُ مَا كَرَّمَ اللَّهُ بِهِ الْعَقْلَ وَ مَا أَعْطَاهُ أَضْمَرَ لَهُ الْعَدَاوَةَ فَقَالَ الْجَهْلُ يَا رَبِّ هَذَا خَلْقٌ مِثْلِي خَلَقْتَهُ وَ كَرَّمْتَهُ وَ قَوَّيْتَهُ وَ أَنَا ضِدُّهُ وَ لَا قُوَّةَ لِي بِهِ أَعْطِنِي مِنَ الْجُنْدِ مِثْلَ مَا أَعْطَيْتَهُ فَقَالَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى نَعَمْ فَإِنْ عَصَيْتَنِي بَعْدَ ذَلِكَ أَخْرَجْتُكَ وَ جُنْدَكَ مِنْ جِوَارِي وَ مِنْ رَحْمَتِي فَقَالَ قَدْ رَضِيتُ فَأَعْطَاهُ اللَّهُ خَمْسَةً وَ سَبْعِينَ جُنْداً فَكَانَ مِمَّا أَعْطَى الْعَقْلَ مِنَ الْخَمْسَةِ وَ السَّبْعِينَ جُنْداً الْخَيْرُ وَ هُوَ وَزِيرُ الْعَقْلِ وَ جَعَلَ ضِدَّهُ الشَّرَّ وَ هُوَ وَزِيرُ الْجَهْلِ.
امام«علیهالسلام» فرمودند: اى هشام! به راستى، خداوند عقل را آفريد و آن نخستين آفريده از روحانیان بود كه از جانب راست عرش، از نور خود بيافريد. پس به او فرمود: بازگرد، برگشت. آنگاه او را فرمود: روى آر، پس روى آورد. پس خداى عزّ و جلّ فرمود تو را مخلوقی آفريدم و بر تمام آفريدگانم گراميت داشتم. آنگاه جهل و بيخردى را از درياى تلخ تيره آفريد، و به او فرمود: بازگرد، پس برگشت. سپس او را فرمود: روى آر، ولى روى نياورد. آنگاه فرمود: تکبّرورزیدی و لعنتش کرد. آنگاه براى عقل هفتاد و پنج سپاه قرار داد. چون «جهل» ديد خداوند چگونه «عقل» را گرامى داشت و چه بخشيدش، دشمنى و كينۀ آن را در دل گرفت. آنگاه «جهل» گفت: پروردگارا! اين آفريدهاى كه چون منش آفريدى و گراميش داشتى و نيرويش بخشيدى و من ضدّ اويم و نيرويى ندارم، آنچه سپاه او را بخشيدى به من نيز عطا كن. خداى تبارك و تعالى فرمود: آرى، امّا اگر از اين پس از من نافرمانى كنى تو و سپاهت را از جوار رحمت خود برون رانم. گفت: رضا دادم. پس خداوند هفتاد و پنج سپاهش بخشيد. در شمار هفتاد و پنج سپاهى كه به عقل بخشيد يكى «خير» بود كه وزير «خرد» است و بر ضدّ آن را «شرّ» قرار داد که وزیر «جهل و بيخردى» است. و سپس حضرت امام موسی کاظم«علیهالسلام» هر کدام از سپاهیانِ «عقل» و «جهل» را نام بردند که حضرت صادق«علیهالسلام» در روایتی دیگر سپاهیان «عقل» و «جهل» را با شرح و تفصیل بیان فرمودند و حضرت امام خمینی«رضواناللهتعالیعلیه» در کتاب مشهور «جنود عقل و جهل» بدان روایت پرداختند[1]
مهم آن است که برای فهم هر صحنهای، عقل در میان باشد تا به نور عقل و زیر سایۀ رحمت الهی رازِ هر اتفاق و رخدادی معلوم شود. مانند عقلانی نظرکردن به آنچه در تجاوز جنگیِ اسرائیل در مقابل ایران اسلامی پیش آمد و دشمن امیدوار بود که مردم ما با جهل خود مرعوب آن تجاوز شوند، ولی با نور ولایت رهبر معظم انقلاب آن عقل بود که حکم دیگری را به میان آورد. در این رابطه خوب است به موارد زیر توجه شود:
۱- آیا میتوان به نظام بردگی جدید که از طریق استکبار و در این منطقه از طریق رژیم صهیون پیش آمده فکر کرد؟ حکم عقل آن است که متوجه این امر باشیم.
۲- پس مسئله اصلی مسئله هستهای ما نیست بلکه مسئله هویت ایران اسلامی است با ریشه و تاریخی که در مواجهه با فرهنگ مدرنیته متذکر آینده تاریخی انسانی است که به وسعت حضور آخرالزمانیاش میاندیشد.
۳- آیا وجود ایران در این شرایط تاریخی اش جواب نیاز بشر آخرالزمانی نیست که جهان استکبار از طریق رژیم صهیون به مقابله با آن برخاسته است و در این رابطه در واقع ما با آمریکا به معنای شیطان بزرگ روبرو نیستیم ؟
4- آیا نمیتوان گفت که ایران به عنوان یک تاریخ با هویت خاص خرد خسروانی در جلوه فرهنگ تشیع ، طوری به میدان آمده است که استکبار تحمل چنین ملتی را ندارد ؟
۵- آیا همین که بعد از حمله ترکیبی رژیم صهیون ایران منفعل نشد و به گفته آنان به کما نرفت و توانست مقابله کند ، حکایت از پیروزی ایران به حساب نمیآید تا ما معنای زندگی در این تاریخ را در تقابلی که با رژیم صهیون پیش آمده درک کنیم ؟
باید از خود پرسید کدام جریان در فضای مجازی عقل ما را خاطب قرار میدهد و کدام جریان جهل ما را ؟
والسلام علیکم و رحمۀ الله و برکاته
--------------------------------------------------------------------------------------
[1] - جهت شرح آن کتاب به سایت «المیزان»
https://lobolmizan.ir/sound/660?mark=%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%AF رجوع فرمایید.