باسمه تعالی: سلام علیکم: در برزخ با توجه به اینکه متوفی آنچه در دنیا میگذرد را در حدّ کلی میفهمد و شب و روز دنیا را روی هم رفته درک میکند، به یک معنا زمان مطرح است. در مورد حيات بين زندگى دنيا و عالَم قيامت قرآن مى فرمايد: «وَ حاقَ بِآلِ فِرْعَوْنَ سُوءُالْعَذابِ، النّارُ يعْرَضُونَ عَلَيها غُدُوّاً وَ عَشِياً وَ يوْمَ تَقُومُالسّاعَةُ ادْخِلُوا آلَ فِرْعَونَ اشَدَّ الْعَذابِ»[1] عذاب ناراحت كننده آتش، فرعونيان را احاطه كرد، هر بامداد و شامگاه بر آن آتش عرضه مى شوند و آنگاه كه قيامت به پا شود (گفته مى شود) فرعونيان را در شديدترين عذاب داخل نماييد. اين آيه كريمه دو نوع عذاب براى فرعونيان ذكر مى كند، يكى قبل از قيامت كه از آن به «سوءالعذاب» تعبير شده است و آن اين است كه روزى دو بار بر آتش عرضه شوند، بدون آنكه وارد آن گردند، دوم عذاب بعد از قيامت كه از آن به «اشدالعذاب» تعبير شده است كه فرمان مى رسد آنها را داخل آتش نماييد. پس معلوم است هم اكنون كه فرعونيان هر بامداد و شامگاه در عذاب قرار مى گيرند، بايد نشئه اى باشد كه اين عذاب هم اكنون واقع مى شود و آن نشئه همان برزخ است. ولی در قیامت که خورشید و زمین از میان میرود، دیگر این نوع زمان که از طریق گردش زمین به دور خود و به دور خورشید پیش میاید، وجود ندارد هرچند موضوع تقدم و تأخر اعمال و مقامات، باز مطرح است. موفق باشید
[1] ( 3)- سوره مؤمن، آيات 45 و 46.