متن
نظرات
ایام معلومات (اذکار دهه اول ذی‌الحجه)
( ویرایش جدید-1402 )
بسم الله الرحمن الرحیم
« ..وَيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ فِي أَيَّامٍ مَّعْلُومَاتٍ...»
یادآور اسم «الله» را در روزهای معلوم‌شده
دهه‌ی اول ماه ذیحجة‌الحرام؛ دارای استعدادهای خاص جهت ارتباط با حضرت پروردگار است و حضرت صادق(ع) آن‌جایی که قرآن می‌فرماید؛ یادآور اسم «الله» را در روزهای معلوم شده، فرمودند: منظور از ایّام معلومات، دهه‌ی ذیحجه است.
در این ده روز نظام تکوین بستر فراهمی است تا در صورت انجام عبادات خاص آن، حجاب‌های بین عبد و رب به بهترین نحو مرتفع گردد و قلب با گنجینه‌های عالم غیب و معنویت هرچه بیشتر مرتبط شود.
رسول خد(ص) فرمودند: «مَا مِنْ أَيَّامٍ الْعَمَلُ الصَّالِحُ فِيهَا أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ أَيَّامِ الْعَشْرِ يَعْنِي عَشْرَ ذِي الْحِجَّةِ قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ لَا الْجِهَادُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ قَالَ وَ لَا الْجِهَادُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ إِلَّا رَجُلٌ خَرَجَ بِنَفْسِهِ وَ مَالِهِ فَلَمْ يَرْجِعْ بِشَيْءٍ مِنْ ذَلِكَ»؛ هیچ روزی نیست که به‌جا آوردن عمل صالح در آن نزد خداوند محبوب‌تر از روزهای ده‌گانه‌ی – دهه‌ی ذیحجه- باشد. عرض شد؛ ای رسول خدا، حتی جهاد در راه خدا؟ فرمود: حتی جهاد در راه خدا، مگر آن‌که کسی با جان و مال از منزل خود خارج شود و دیگر باز نگردد».
اول: در دو رکعت نمازی که در این دهه بین نماز مغرب و عشا می‌خوانی بعد از حمد و سوره‌ی توحید متذکر چهل روز میقات موسوی می‌گردی و این‌که به کمال‌رسیدن آن به اضافه‌شدن ده روزی بوده که همان روز اول ذیحجه است و با این کار نه‌تنها با حضرت موسی(ع) هماهنگ که بنا به فرمایش امام باقر(ع)گویا با حاجیان حج گذارده‌ای.
دوم: ماه، ماه توحیدی‌شدن جان است و انصراف از غیر، و لذا حضرت امام موسی کاظم(ع) می‌فرمایند: «مَنْ صَامَ أَوَّلَ يَوْمٍ مِنْ عَشْرِ ذِي الْحِجَّةِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ صَوْمَ ثَمَانِينَ شَهْراً فَإِنْ صَامَ التِّسْعَ كَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ صَوْمَ الدَّهْر»؛ هرکس روز اول ماه ذیحجه را روزه بدارد، برای او ثواب روزه‌ی هشتاد ماه خواهد بود و هرکس نُه روز اول آن ماه را روزه بدارد، خداوند روزه‌ی دهر را برای او می‌نویسد.
سوم: از روز اول تا عصر روز عرفه در عقب نماز صبح و پيش از مغرب بخواند اين دعا را كه شيخ و سيد از حضرت صادق(ع) روايت كردهاند:
اللَّهُمَّ هَذِهِ الْأَيَّامُ الَّتِي فَضَّلْتَهَا عَلَى الْأَيَّامِ وَ شَرَّفْتَهَا قَدْ بَلَّغْتَنِيهَا بِمَنِّكَ وَ رَحْمَتِكَ،
فَأَنْزِلْ عَلَيْنَا مِنْ بَرَكَاتِكَ وَ أَوْسِعْ عَلَيْنَا فِيهَا مِنْ نَعْمَائِكَ.
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَهْدِيَنَا فِيهَا لِسَبِيلِ الْهُدَى وَ الْعَفَافِ وَ الْغِنَى وَ الْعَمَلِ فِيهَا بِمَا تُحِبُّ وَ تَرْضَى.
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ يَا مَوْضِعَ كُلِّ شَكْوَى وَ يَا سَامِعَ كُلِّ نَجْوَى وَ يَا شَاهِدَ كُلِّ مَلَإٍ وَ يَا عَالِمَ كُلِّ خَفِيَّةٍ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ.
وَ أَنْ تَكْشِفَ عَنَّا فِيهَا الْبَلاءَ وَ تَسْتَجِيبَ لَنَا فِيهَا الدُّعَاءَ وَ تُقَوِّيَنَا فِيهَا وَ تُعِينَنَا وَ تُوَفِّقَنَا فِيهَا لِمَا تُحِبُّ رَبَّنَا وَ تَرْضَى.
وَ عَلَى مَا افْتَرَضْتَ عَلَيْنَا مِنْ طَاعَتِكَ وَ طَاعَةِ رَسُولِكَ وَ أَهْلِ وِلايَتِكَ.
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَهَبَ لَنَا فِيهَا الرِّضَا إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاءِ.
وَ لا تَحْرِمْنَا خَيْرَ مَا تُنْزِلُ فِيهَا مِنَ السَّمَاءِ وَ طَهِّرْنَا مِنَ الذُّنُوبِ يَا عَلامَ الْغُيُوبِ وَ أَوْجِبْ لَنَا فِيهَا دَارَ الْخُلُودِ.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ لا تَتْرُكْ لَنَا فِيهَا ذَنْبا إِلا غَفَرْتَهُ وَ لا هَمّا إِلا فَرَّجْتَهُ وَ لا دَيْنا إِلا قَضَيْتَهُ وَ لا غَائِبا إِلا أَدَّيْتَهُ وَ لا حَاجَةً مِنْ حَوَائِجِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ إِلا سَهَّلْتَهَا وَ يَسَّرْتَهَا إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ.
اللَّهُمَّ يَا عَالِمَ الْخَفِيَّاتِ يَا رَاحِمَ الْعَبَرَاتِ يَا مُجِيبَ الدَّعَوَاتِ يَا رَبَّ الْأَرَضِينَ وَ السَّمَاوَاتِ يَا مَنْ لا تَتَشَابَهُ عَلَيْهِ الْأَصْوَاتُ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ.
وَ اجْعَلْنَا فِيهَا مِنْ عُتَقَائِكَ وَ طُلَقَائِكَ مِنَ النَّارِ وَ الْفَائِزِينَ بِجَنَّتِكَ وَ النَّاجِينَ بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ أَجْمَعِينَ.
در این دهه اذکار توحیدی فوق‌العاده‌ای را به ما آموزش داده‌اند. یکی تهلیلاتی که خداوند به حضرت عیسی(ع) آموخت و فرمود: ای عیسی! این پنج دعا را بخوان، زیرا هیچ عبادتی نزد خدا در ایّام ده‌گانه‌ی ذیحجه محبوب‌تر از آن‌ها نیست که عبارتند از:
1- «اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ، بِيَدِهِ الْخَيْرُ، وَ هُوَ عَلي كُلِّ شَيْئٍ قَديرٌ».
گواهي مي‌دهم كه نيست معبودي جز خداي يگانه و شريك ندارد، و براي اوست ملك و مخصوص اوست سپاس، وخير و نيكي به دست اوست ، و او برهر چيزي تواناست.
2- «اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ، اَحَداً صَمَداً، لَمْ يَتَّخِذْ صاحِبَةً وَ لا وَلَداً».
گواهي مي‌دهم كه نيست معبودي جز خداي يگانه و شريك ندارد، يكتا و بي‌نياز است، و او شريك و فرزندي نگيرد.
3- «اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ، اَحَداً صَمَداً، لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً اَحَدٌ».
گواهي مي‌دهم كه نيست معبودي جز خداي يگانه، شريك ندارد، يكتاست و بي‌نياز، فرزند ندارد و فرزند كسي نبوده، و نباشد براي او همتايي.
4- «اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ، يُحْيي وَ يُميتُ، وَ هُوَ عَلي كُلِّ شَيْئٍ قَديرٌ».
گواهي مي‌دهم كه نيست معبودي جز خداي يگانه، شريك ندارد، براي اوست فرمانروايي، و بر او و براي اوست حمد، زنده كند و بميراند، و او برهر چيزي تواناست.
5- «حَسْبِيَ اللهُ وَ كَفي، سَمِعَ اللهُ لِمَنْ دَعا، لَيْسَ وَراءَ اللهِ مُنْتَهي، اَشْهَدُ لِلّهِ بِما دَعا، وَ اَنَّهُ بَريءٌ مِمَّنْ تَبَرَّءَ، وَ اَنَّ لِلّهِ الاخِرَةَ وَ الاولي».
بس است مرا خدا و مرا كفايت كند، دعاي دعاكننده را مي‌شنود، نيست وراء خدا نهايتي، شهادت مي‌دهم برحقانيت آنچه دعوت كرده، و اين‌كه مبري است از آنچه كه از آن تبري جسته است، ( مثل شريك‌داشتن) و اين‌كه از خدا است دنيا و آخرت.
علامه‌مجلسي«رحمة‌الله‌عليه» فرمود: اگر كسي هرروز هر يك از اين دعاها را ده مرتبه بخواند عمل به روايت كرده باشد، و اگر هرروز هر يك را صد مرتبه بخواند بهتر خواهد بود.
تهليلات اميرالمؤمنين(ع)
و بخواند در هرروزِ اين دهه، اين تهليلات را كه از اميرالمؤمنين(ع) منقول و اگر روزي ده مرتبه بخواند بهتر است.
«لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ عَدَدَ الّلَيالي وَالدُّهُورِ»
اقرار به يگانگي خدا دارم به شماره‌ی شب‌ها و روزگاران.
«لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ عَدَدَ اَمْواجِ الْبُحُورِ»
اقرار به يگانگي خدا دارم به شماره‌ی موج‌هاي درياها.
« لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ وَ رَحْمَتُهُ خَيْرٌ مِمّا يَجْمَعُونَ»
اقرار به يگانگي خدا دارم و اين‌كه رحمت او بهتر است از آنچه مردم جمع كنند.
« لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ عَدَدَ الشَّوْكِ وَالشَّجَرِ »
اقرار بر يگانگي خدا دارم در همه‌ی هستي كه هر خار و درختي آن را نمايش مي‌دهد.
«لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ عَدَدَ الشَّعْرِ وَ الْوَبَرِ»
اقرار به يگانگي خدا دارم در همة هستي كه هر مو و كُركي نمايش حضور و احاطه‌ی يگانگي اويند.
«لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ عَدَدَ الْحَجَرِ وَ الْمَدَرِ»
اقرار به يگانگي خدا دارم در همة هستي كه هر سنگ و كلوخي نمايش احاطة يگانة اوست.
«لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ عَدَدَ لَمْحِ الْعُيُونِ»
اقرار بر يگانگي او دارم كه هر چشم برهم زدني نمايش احاطه‌ی اوست و لا غير
«لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ فِي الّلَيْلِ اِذا عَسْعَسَ، وَالصُّبْحِ اِذا تَنَفَّسَ»
اقرار به يگانگي او دارم كه حضور يگانة او در هر به غروب رفتن و به طلوع آمدن روزگار در نمايش است.
« لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ عَدَدَ الرِّياحِ فِي الْبَراري وَ الصُّخُورِ»
اقرار بر حضور و احاطه و تدبير يگانة او دارم، حضور يگانه‌اي كه در هر وزيدن بادي بر صحرا و سخره نمايان است.
« لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ مِنَ الْيَوْمِ اِلي يَوْمِ يُنْفَخُ فِي‌الصُّورِ»
اقرار برحضور و تدبير يگانة خداوند دارم، تدبيري كه از امروز تا روز قيامت همواره در صحنه است.
وقتی دل انسان توحیدی شد آماده می‌شود تا حجاب‌های بین او و پروردگارش مرتفع گردد و آماده شود تا در روز عرفه به نیایش با خداوند پردازد و در عید قربان به مقام قرب الهی نایل گردد. إن‌شاءالله.
التماس دعا
________________________________________
[1] - سوره حج، آیه 128
[2] - اقبال الأعمال، اعمال ذیحجه
[3] - وسائل الشيعة ج14ص 273
[4] - من لايحضره الفقيه ج 2 ص 87
آپارات
اینستاگرام
توییتر
تلگرام
ایتا