باسمه تعالی: سلام علیکم: به نظر بنده باید آقای دکتر فیاض متوجه میبودند که جهانِ ما در آینده چه جهانی است و با چه هویتی؟ مسلّم آنطور که آقای دکتر فیاض فکر میکنند ما جزیرهای خواهیم شد مثل جزیرهی وهابیت، و شیعه با دیوارهایی که از نظر فکری به گِردِ خود میکشد، بهکلّی از جهانِ امروز بیرون خواهد افتاد؛ در حالیکه ما طلوع دیگری خواهیم داشت، طلوعی که حضرت روح اللّه «رضواناللّهتعالیعلیه» در نامهی خود به آقای گورباچف از آن خبر داد و گورباچف را نیز به تأمل در اندیشههای صدرایی و ابن عربی نمود. این، وسعتِ آیندهی ما است. هرگز نباید معطل امثال آقای دکتر ابراهیم فیاض شد که تاریخِ آنها سالها است گذشته است و بالاخره چند نفری که آمادهی حضور جهانی با آموزههای تشیع را ندارند، همدیگر را پیدا میکنند ولی به گفتهی مولوی: «گر شوم مشغول اشکال و جواب / تشنگان را کی توانم داد آب».
مولوى در رابطه با اينكه عده اى همواره كار زياد مى كنند و مردم را از كار اصلى خود باز مى دارند داستان كُره اسبى را به ميان مى آورد كه در حال آب خوردن بود تا تشنگى خود را رفع كند و صاحب اسبها كه با سوت زدن مانع آب خوردن آن كره اسب میشد و نتيجه مى گيرد همواره از اين كارافزاها بوده و هستند، تو كار خود را انجام بده. مى گويد:
گفت مادر، تا جهان بوده است از اين |
كار افزايان، بُدند اندر زمين |
|
هين تو كار خويش كن اى ارجمند |
زود، كايشان ريشِ خود بَر مى كَنند |
|
وقتْ تنگ و مى رود آبِ فراخ |
پيش از آن كز هجر گردى شاخ شاخ |
|
شهره كهريزىست پر، آبِ حيات |
آب كَش، تا بَر دَمَد از تو نبات |
|
آبِ خضر از جوى نطق اولياء |
مى خوريم اى تشنة غافل بيا |
|
ما چو آن كُرّه، هم آب جو خوريم |
سوى آن وسواس طاعن ننگريم |
|
وقتى انسان متوجه شد كارافزايانِ عالَم دامهايى براى زندگى ما پهن كرده اند، راه خود را پيدا كرده ايم. و فرصت را جهت نوشيدن آب زندگانى از دست نمى دهيم و با شناختن حقّ ربّ و حق رسول و حق اهل بيت راه خود را از بقيه جدا مى نماييم و مى فهميم بقيه ى راهها قيل و قالى بيش نيست كه حضرت رضا «علیهالسلام» در آن مورد فرمودند: «إِنَّ اللَّهَ يُبْغِضُ الْقِيلَ وَ الْقَالَ وَ إِضَاعَةَ الْمَالِ وَ كَثْرَةَ السُّؤَال»[1] خداوند، قيل و قال، و ضايع كردن مال، و كثرت سؤال را دشمن دارد. راه حل مشكلات ريشه در آرامشى دارد كه ماوراء حرص ها و ولع ها قرار دارد.
در ضمن جناب آقای دکتر مهدی امامجمعه در کتاب «سیر تحول مکتب فلسفی اصفهان از ابن سینا تا ملاصدرا» مطالبِ درخوری نسبت به انتقادهایی که اینگونه افراد به مکتب صدرا دارند؛ مطرح کردهاند. موفق باشید
[1] - تحف العقول عن آل الرسول( ص)، ص 443.