باسمه تعالی: سلام علیکم: بحث آن مفصل است. از ضعفی که با اواخر سلسلهی صفویه با امثال شاه سلطان حسین پیش آمد تا شیفتگیِ سلسلهی قاجار نسبت به غرب از یک طرف، که موجب شد فرهنگِ ایرانی – اسلامی که با صفویه شکلی خاص گرفته بود؛ دنبال نشود و از طرف دیگر با ظهور زندگی مدرن، مردم متوجه نشدند چه نوع زندگی را دارند از دست میدهند. در این مورد آن نوع هوشیاری هم که زندگیِ غربی را نوعی تهاجم فرهنگی بدانند در بین متدینین و روحانیون آنطور که باید و شاید «فهم» نشده بود و ضعفهای غرب هم تا این اندازه ظهور نکرده بود. از همهی اینها که بگذریم از جهانی که در زندگیِ دینی در آن میتوانستیم حاضر شویم، غفلت شده بود، چیزی که اخیراً در مباحث «با دعا در آغوش خدا» متذکر آن هستیم. گوهری بود که از دستمان فرو افتاده و زمانهی برگشت به آن بحمداللّه فرا رسیده است. موفق باشید