متن پرسش
سلام: مرحوم مطهری در مورد حضرت محی الدین میفرمایند: «اثر ديگر او كتاب فصوص الحكم است، گرچه كوچك است، ولي دقيقترين و عميقترين متن عرفاني است، شروح زيادي برآن نوشته شده است. در هر عصري شايد دو سه نفر بيشتر پيدا نشده باشد كه قادر به فهم اين متن عميق باشد». حقیر که چندی بعضا اجمالا نظری به فصوص دارم با اینکه مقدمات چندانی طی نکردم و نمیدانم چه شد که بر سفره شیخ توفیق شد بنشینم احساس نمیکنم که آنقدرها هم متن دشواری باشد و شاید تفکر شیخ کلیدهایی می خواهد که با آن به سراغ دفینه هایش رفت اگر چه در بادی امر دشوار مینماید از طرفی میگویم شاید شهید راست میگوید در یکی از سایت ها به نقل از جناب نصر آمده است که یکروز علامه به من داستان میفرمودند: «من در تبریز فصوص الحکم خوانده بودم و گمان میکردم که بسیار خوب همه چیز را بلد هستم تا اینکه به نجف رفتم. در آنجا شیخ واحدالعین که از عرفای بزرگ بود، درس فصوص میداد. رفتم به آنجا و نشستم و دیدم که تمام در و دیوار، فصوص میخواندند و هیچ چیز از فصوص بلد نبودم. خیال میکردم که بلدم و آنجا برای اولین بار با حقیقت عملی و درونی این کتاب بزرگ آشنا شدم.» بنابرین شاید توهم فهم دارم از طرفی برداشتی از فصوص داشتم دیدم تایید فرمودید خلاصه در خوف و رجای فهم شیخیم امید که رهنمایی فرمایید بله مصباح پر از دست انداز فلسفی بود و ثقیل و چیز چندانی دستگیرم نشد، ولی فصوص آبیست روان و در جانم روان.
متن پاسخ
باسمه تعالی: سلام علیکم: مسلّماً فصوصالحکم ابن عربی دارای نکاتی ژرف و از مو باریکتر است. و این نسل به جای آنکه در مقابل آن مقاومت کند، سعی دارند آن نکات را درک کنند و از این جهت حتی حضرت امام خمینی «رضواناللهتعالیعلیه» سورهی «حمد» را در عین عمق عرفانی آن علناً مطرح فرمودند. موفق باشید