راز گریهها و اشکهای حضرت زهرا«سلاماللهعلیها»
بسم الله الرّحمن الرّحیم
«اَلسَّلاَمُ عَلَيْكِ يَا مُمْتَحَنَةُ امْتَحَنَكِ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكِ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَك. السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ رَسُولِ اللّهِ یا فاطمه الزهراء»
پایدارترین حضور و بصیرت حضرت زهرا«سلاماللهعلیها»
1- با طلوع آخرین پیامبر«صلواتاللهعلیهوآله»، شرایط خاصی در افق تاریخ طلوع کرد تا انسان و انسانیت با نظر به آن حضرت راهی که با وحی الهی گشوده شده بود را تجربه کنند. آری! با طلوع آخرین پیامبر«صلواتاللهعلیهوآله»، انسانها با بیّنهای مواجه شدند که او آینهای بود در نمایش «صُحُف مُطَهَّرَه» و نظر به حقایقی که در «كُتُبٌ قَيِّمَه» به ظهور میآمد، تا بشریت خود را در دل پایدارترین حضور دنبال کند. امری که حضرت زهرای مرضیه«سلاماللهعلیها»، آن قهرمان عبودیتِ خداوند، به خوبی آن را فهمیدند و به آن حضور، دل سپردند.
اسلام و آغاز تاریخی دیگر
2- اگر بنا است با طلوع آخرین پیامبر در تاریخ به افقی نظر شود که در پیش است، این حضرت علی«علیهالسلام» است که میتوانند ادامهدهنده آن راه باشند، تا انسانها در معنای حضور در نهاییترین حضورِ انسانیت، زمینگیر نشوند، و در همین رابطه رسول خدا«صلواتاللهعلیهوآله» در غدیر خُم، به وحی الهی مسلمانان را متوجه کردند که ادامه این راه توسط حضرت علی«علیهالسلام» ممکن است. امری که حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» به خوبی متوجه جایگاه تاریخی پیام غدیر شدند. زیرا حقیقتاً طلوع نبوتِ آخرین پیامبر، تنها با روحی ادامه مییابد که متوجه باشد با اسلام، تاریخ دیگری آغاز شده؛ تاریخی که ادامه تاریخ جاهلیت نیست و جایگاه رسول خدا«صلواتاللهعلیهوآله» تنها در آن حدّ نیست که مردم آداب عبادات را تغییر دهند و از آن به بعد مردم دیگر بتپرستی نکنند، بلکه با بعثت آن حضرت، حادثه ای تاریخساز پیش آمده، نکته مهمی که حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» متوجه آن بودند.
عظمت فهم تاریخی حضرت زهرا«سلاماللهعلیها»
3- زهرای مرضیه«سلاماللهعلیها» در خطبه مشهور خود در مسجد مدینه به خوبی این امر را نشان دادند که با بعثت رسول خدا«صلواتاللهعلیهوآله» زمینهای فراهم شده تا همه چیز تغییر کند و «توحید» به عنوان یک راه، بشریت را از شرک و جهل که جاهلیت دوران آن را نمایندگی میکرد، عبور دهد و عظمت حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» در فهم آن زمینه تاریخی بود و بیتاب حضور مردم در تاریخی بود که با اسلام آغاز شد.
جایگاه اشکها و گریههای حضرت زهرا«سلاماللهعلیها»
4- با توجه به زمینه گشوده شده توسط بعثت پیامبر خدا«صلواتاللهعلیهوآله» برای حضور در تاریخی که انسانیت متوجه ابعاد متعالی و توحیدی خود میشد، باید به جایگاه گریهها و اشکهای زهرا مرضیه«سلاماللهعلیها» اندیشید که معنای آن گریهها و اشکها چه بوده و چه هست؟ در این رابطه به تاریخ خود برمیگردیم و به اشکهایی که در شهادت حاج قاسم سلیمانی از اکثر چشمها جاری شد، میاندیشیم که مسلّماً اشکهایی از سر مصیبتزدگی نبود، بلکه نظر به حضوری بود که حاج قاسم سلیمانی متذکر آن بود و با شهادت او توجه به آن حضور و آن افق، شیفتگی جانها نسبت به آن حضور را به میدان آورد، زیرا او را نماد حضوری از انسانیتِ دوران یافتند که با انقلاب اسلامی آغاز شد و در طلب هرچه بیشتر نسبت به آن حضور، آن اشکها جاری میشد. حال در نظر بگیرید بر زهرای مرضیه«سلاماللهعلیها» با رحلت رسول خدا«صلواتاللهعلیهوآله» چه پیش میآید که از یک طرف ملاحظه میکنند که نماد انسانیترین انسان به عنوان بیّنه انسانیت در طول تاریخ بشریت، رحلت کرده و از منظرها دور شده، و از طرف دیگر ادامه حضور تاریخی رسول خدا«صلواتاللهعلیهوآله» که تنها با حضرت علی«علیهالسلام» ممکن است؛ از طریق سقیفه به حاشیه رفته. اینجا است که علاوه بر اشکهای حضرت زهرا«سلاماللهعلیها»، ما با نوعی بیتابی و نگرانی در آن حضرت روبهرو میباشیم، زیرا نور توحیدی که میتوانست در مناسبات اجتماع بشری به ظهور آید، به تأخیر افتاد و آینهای که نمایش زیباترین حضور پس از رسول خدا«صلواتاللهعلیهوآله» بود، خانهنشین شده. آیا برای کسی که نسبت به توحید شیفتهترین است نسبت به حاشیه رفتن نور توحید، جای نگرانی و گریه و اشک و بیتابی ندارد؟ در حالی که بشر میتواند خود را در این حضورِ تاریخی بسازد و در جان خود نقشی تاریخی داشته باشد و علاوه بر آن نسبت به رحلت رسول خدا«صلواتاللهعلیهوآله» و اشکی که زهرای مرضیه«سلاماللهعلیها» را عرشی میکند، نباید غفلت کرد.
حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» و توجه به ظرفیتِ تاریخی که با اسلام به میان آمد
5- در موضوع توجه به حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» و درک تاریخی که با بعثت رسول خدا«صلواتاللهعلیهوآله» شروع شد، میتوان متوجه آخرین فراز از خطبه آن حضرت شد که به برنامهریزانِ سقیفه میفرمایند: «فَاعْمَلُوا إنَّا عَامِلُونَ وَ انتَظِرُوا إنَّا مُنتَظِرُونَ» «وَسَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ»(الشعراء/ ۲۲۷) هر کاری دلتان میخواهد انجام دهید ما هم کارمان را انجام میدهیم.چشم به راه آینده باشید و ما هم چشم به راه هستیم، آری و کسانی که ستم کردهاند بهزودی خواهند فهمید که به چه بازگشتگاهی برمیگردند. آیا با توجه به این جمله، متوجه این امر مهم نیستیم که چگونه حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» متوجه ظرفیتی در تاریخ خود هستند که امکان مقابله و عبور از جریان سقیفه را میشناسند و موانع راه، منجر به تسلیم آن حضرت نمیشود؟
رازِ «ما میتوانیم»
6- همانطور که حضرت امام خمینی«رضواناللهتعالیعلیه» در مقابل حمله صدام و اشغال شهرهای غرب و جنوب، متوجه شدند با تاریخی که با انقلاب اسلامی به ظهور آمده میتوانیم مقابل صدام و جهانی که او را پشتیبانی میکردند ایستاد، حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» نیز متوجه ظرفیت تاریخی که با اسلام پیش آمده، شده بودند و میدانستند میتوان در مقابل جاهلیت دوران ایستاد، امری که دیروز، سقیفه متوجه آن نبود و امروز، جریانی که جام زهر به حضرت امام«رضواناللهتعالیعلیه» نوشاندند، ولی امام و رهبر معظم انقلاب با فهم حضوری که حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» در تاریخ متذکر آن هستند؛ این انقلاب را ادامه دادند، با همان توصیفی که مقام معظم رهبری در مورد جایگاه تاریخی انقلاب فرمودند یعنی «صداقت»، «ایستادگی» و «جدیّت» امری که ائمه«علیهمالسلام» برای ادامه اسلام به ما نشان دادند. آری! یک جریان معتقد است ما نمیتوانیم خود را در تاریخی که با انقلاب اسلامی پیش آمده، معنا کنیم و جریانی دیگر معتقد است ما میتوانیم، زیرا متوجه طلوع تاریخ دیگری است، امری که این روزها در جبهه مقاومت پیش آمده و همگی از کربلا و حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» معنای مقاومت در مسیر توحید را آموختند.
سیاسیترین زن، با سیاستی نرم و مادرانه
7- حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» متوجه حضوری در تاریخ خود هستند که در دل آن حضور که حضوری است قدسی و توحیدی، عبودیتی در میان است که نسبت به سرنوشت انسان و اجتماع بیتفاوت نیست. آیا حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» با خطبهها و اعتراضهایشان، بهخصوص با وصیتشان نسبت به قبر پنهان خود نشان ندادند سیاسیترین زن در تاریخ میباشند؟! در سیاستی نرم و مادرانه و قدیسگونه. آن حضرت نشان دادند وقتی تاریخی گشوده شود هرکس میتواند نسبت به افقی که به ظهور میآید نقشی داشته باشد و از امکانات گشوده استفاده کند، حتی با وصیتی آنچنانی نسبت به قبر پنهان خود، و قتی جبهه ارتجاع در کلیت خود مقابل آن حضرت ایستاده باشد، تا مقابله با آن جبهه با مقاومت همچنان ادامه داشته باشد.
توجه حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» که با سقیفه، اسلام تمام نمیشود
8- زهرای مرضیه«سلاماللهعلیها» نشان دادند به خوبی متوجه هستند که دنیای اسلام با سقیفه تمام نمیشود و امکانات دیگری در میان است که باید در آنها ورود کرد و آنها را مدّ نظر قرار داد که با رخ باختن فرهنگ جاهلیت، آرامآرام جای خود را باز میکند، هرچند عبور از عادات گذشته جاهلی آسان نیست ولی نباید کوتاه آمد و تسلیم شد، بلکه باید در این راه منتظر شد تا رهروان آن راه به میان آیند، هرچند سالها طول بکشد، ولی تسلیم نباید شد. به همان معنایی که حضرت امام خمینی«رضواناللهتعالیعلیه» در وصیتنامه خود میفرمایند: «مگر بيش از اين است كه فرزندان عزيز اسلامِ ناب محمدى در سراسر جهان بر چوبههاى دار مىروند؟ مگر بيش از اين است كه زنان و فرزندان خردسال حزب الله در جهان به اسارت گرفته مىشوند؟ بگذار دنياى پست ماديت با ما چنين كند ولى ما به وظيفهى اسلامى خود عمل كنيم.»
حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» و توجه به روشنیگاهی که در آن ظلمات در پیش بود
9- حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» نشان دادند متوجه روشنیگاهی هستند که در پیش است و با همین توجه، آن خطبه حکیمانه و عالمانه و توحیدی و حماسی را در مسجد مدینه اظهار کردند، تا معلوم شود زهرای مرضیه«سلاماللهعلیها» انسانِ شکستخوردهای نیست و محال است مسیری که با توحید الهی شروع میشود، به شکست و خواری و مصیبتزدگی منجر شود به همان معنایی که خداوند در قرآن میفرماید: «وَلِلَّهِ الْعِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِينَ»(منافقون/8) حال با نظر به چنین نکته و با نظر به چنین روحیه و شخصیتی، آیا جز این است که اشکهای حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» معنای خاصی دارد؟ تا ما بفهمیم در آن اشکها و گریهها نظر به حقیقتی عرشی در میان است و با حضور در چنین میدانی، اشکها پیامی بلندتر از آن خطبه را با ما در میان میگذارد، پیام ادامه راه با نظر به حقیقت عرشیِ تاریخی که با اسلام شروع شد و ما آن را در انقلاب اسلامی تجربه کردیم، وگرنه فهم جایگاه اشکها و گریههای حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» بسیار مشکل بود، همانطور که همچنان مشکل است و نباید آن را تقلیل داد.
والسلام علیکم و رحمۀ الله و برکاته