متن پرسش
سلام علیکم:
خدا قوت و با عرض پوزش از اینکه وقت شما را می گیرم:
در جلسه شرح کتاب عقل و ادب در قسمت «زعیم در هر زمان» با یک مثال در مورد آیت الله مدرس فرمودید که زعیم از رخصتهایی استفاده می کند که به راه الله دعوت به سوی خدا آسیبی نمی زند. مثال آوردید که مرحوم مدرس از یکی از شاهزادگان قاجار حمایت می کرد. (البته اگر درست بیان کرده باشم) در ضمن بحث داشتیم که زعیم به الله دعوت می کند. در بیرون جلسه خدمتتان عرض شد با توجه به جامعیت الله یا همین یک مقدار تکیه کردن به غیر هم با جامعیت این اسم تناسب دارد. البته مظاهر الله در همه هستی است و کار با اسباب و علل است. البته شاید برای حقیر در نفسم مدرس لاغر اندامی که در مقابل قلدری چون رضا خان می ایستد. دلپذیر تر باشد ولی برای زعیم را یافتن ما باید متد داشته باشیم که بنده بتوانم مدرسی را زعیم در تاریخی بدانم که دعوت به الله می کند و در ضمن هر دو حادثه را یک جا جمع کنم. استاد عزیز نمی دانم منظور خود را خوب بیان کردم یا خیر ولی فکر می کنم برای حقیر یک نکته ابهامی وجود دارد در جمع زعیمی که در تاریخ به الله دعوت می کند با این حادثه که بیان شد. از صبر و حوصله ای که بخرج می دهید سپاسگذارم. دعا گوی شما هستم.
متن پاسخ
باسمه تعالی: سلام علیکم: همانطور که رسول خدا «صلواتاللّهعلیه» با دادن 100 شتر به ابوسفیان، شرّ او را دفع کردند و در فتح مکه خانهی او را محل امن قرار دادند، مرحوم مدرس نیز متوجه شدند از طریق قوام السلطنه میتوان شرّ رضاخان را تا اندازهای دفع کرد و فرموده بود این روبه مکّار میتواند با او مقابله کند. و اتفاقاً این عظمت زعیمی مثل مدرس است که میتواند از همهی ابزارهایی که خداوند اجازه داده است، در مسیر تحقق امر پروردگار استفاده کند. مثل کاری که حضرت یوسف «علیهالسلام» انجام دادند و به آن همزندانی خود که شرابریزِ عزیز مصر میشد، فرمودند به عزیز بگوید بیدلیل او زندانی شده. و علامهی طباطبایی میفرمایند بر حضرت یوسف «علیهالسلام» واجب بود که از چنین ابزاری برای رفع حصر خود استفاده نمایند. موفق باشید