متن پرسش
به نام خدا
با سلام و احترام خدمت استاد طاهرزاده:
ضمن تشکر از پاسخ سوالات قبلی
یکی از عوامل وقوع انقلاب صنعتی و ظهور سازمان عقلایی در غرب و در نتیجه نظریات مدیریتی، پذیرفتن داروینیسم اجتماعی بود. طبق نظریه داروینیسم اجتماعی گفته میشود که جوامع انسانی مانند ارگانیسمهای زیستی با یکدیگر برای بقا منازعه میکنند. جوامع امروزی غرب در این منازعه برتر از دیگران بودهاند و بنابراین عالیترین مرحله پیشرفت اجتماعی را که تا کنون به دست آمده است، نشان میدهند. داروینیسم اجتماعی مفاهیمی را که داروین برای تشریح تکامل ارگانیزم به کار برده بود، برای تفسیر ماهیت و کارکرد جامعه به کار می برد. در واقع جامعه همانند ارگانیزمی فرض می شود که بر آن اصل تنازع بقا حاکم است. سازگارترین فرد، سازمان یا جامعه در موقعیت رقابتی پیروز خواهد شد و باقی خواهد ماند. طبق داروینیسم اجتماعی در فراز و نشیب فرایند تنازع بقا انواع متعدد و متنوعی از سازمانها ظهور می کنند و برای دستیابی به موقعیت بهتر در یک محیط رقابتی، به تکاپو می پردازند و در بین آنها سازمانهایی که بهتر بتوانند خود را با محیط سازگار کنند باقی می مانند و بقیه از بین می روند. در جامعه رقابتی که انسانها برای زنده ماندن و بقا با هم در تنازع اند و معیار موفقیت پول است تحت داروینیسم اجتماعی، تلاش برای بدست آوردن منافع شخصی شدت می گیرد و ایدئولوژی مناسبی برای کارآفرینان و بازرگانان فراهم می شود. در این بین کسانی که قوی ترند باقی می مانند و به طبقات بالا صعود می کنند و آنهایی که نمی توانند خود را به طور مناسب با محیط رقابتی، سازگار کنند به طبقات پایین تر سقوط کرده، در نهایت حذف می شوند. در واقع هر گونه غفلت و اشتباه از طرف یک سازمان به بلعیده شدن توسط سازمانهای دیگر منجر می شود. لذا خواهشمندم نظرتان را در خصوص این عامل در مدیریت غربی بیان فرمایید و آنرا از دیدگاه مدیریت اسلامی تحلیل فرمایید. همچنین عامل جایگزین در مدیریت اسلامی برای داروینیزم اجتماعی را بیان فرمایید.
متن پاسخ
- باسمه تعالی: سلام علیکم: همینطور که متوجهاید مدیریت غربی در فضای تنازع بقاء شکل گرفته است زیرا از رحمت واسعهی خدای کریم غافل است و اینکه خداوند عالمی را خلق کرده است که همهی بشریت در متن آن میتواند نسبت به حوائج منطقی خود بهرهمند گردد و این چیزی است که مدیریت اسلامی مدّ نظر باید قرار بدهد تا رقابتها رقابتهای حذف همدیگر نباشند بلکه سبقتها برای تعالی هرچه بیشتر فضای مدیریت باشد. موفق باشید