مسئولیت فهمِ حرکت اربعینی[1]

بسم اللّه الرّحمن الرّحیم

سؤال: در رابطه با سیطره‌ی روح غربی بر عالَم و این‌که اندیشمندانِ غربی نیز این سیطره را تئوریزه کرده‌اند، به نظر می‌رسد غربی‌ها معتقدند هر حرکت سیاسی- اجتماعی در اقصی نقاط عالم هم که باشد، باید با هماهنگی با آن‌ها و ذیلِ محاسباتِ دنیای مدرن صورت پذیرد. این‌ها حتی در تونس و مصر و در جریان بیداری اسلامی سعی کردند آن حرکات را تحت مدیریّت خودشان بگیرند و به ظاهر خیزشِ آن ملّت‌ها را به سمت اهداف خودشان منحرف ساختند، در بُرهه‌هایی از زمان هم که مدیریّت کشوری می‌رفت از دستشان خارج می شود، از طریق کودتا و نظامی گری باز نبض حرکات مردمی را در دست می‌گرفتند. عرض بنده آن است که غرب یک نحوه سیطره بر عالم دارد و تمام سعی‌اش را می‌کند تا هر صدای ناهمگون و اعتراضی را، سودجویانه ذیل خود تعریف کند و بر آن مسلّط شود و آن‌ را به انحراف بکشاند. حال سؤال این است که آیا در برخورد با اربعین هم روح سیطره‌ی غربی موفّق خواهد شد این حرکت را به انحراف بکشاند؟ و آیا ما مسئولیت خاصر را در رابطه با فهم رخداد اربعینی به عهده داریم؟

دوگانگی بین نظم غربی و حرکت اربعینی

جواب: واقعِ ماجرا این است که حرکت اربعینی به هیچ‌وجه تحت مدیریت غربی‌ها نبوده و نخواهد بود. اصلاً تعریفی که  عقلِ غربی از جنبش‌های غیر همسو دارد و بر آن اساس این جنبش‌ها را استحاله می‌کند، با ذات حرکت اربعین تفاوت دارد و می‌توان گفت غربی‌ها در بدوِ امر از ماهیّتِ اربعین ناتوان هستند. به عبارت دیگر غربی‌ها این حرکت اربعینی را که در سال‌های اخیر ظهور کرده، چیز مهمی نمی‌دانند زیرا از نظر آن‌ها آن‌چه مهم است نظم غربی است که اصالت دارد و در نتیجه چنین حرکت‌هایی از نظر آن‌ها چیزی نیست که در تقابل با آن نظم باشد، به‌خصوص که اعتراض‌های سیاسیِ صدساله‌ی اخیر اکثراً در عین مقابله با غرب، به دنبال آن بودند که به نحوی به همان صورتی که غرب زندگی را تعریف کرده، به زندگی دست یابند و در همین رابطه بود که در ابتدایِ امر انقلاب اسلامی را نفهمیدند مگر وقتی که انقلاب اسلامی به یک قدرت سیاسی تبدیل شد. حرکت اربعینی که این سال‌ها ظهور کرده چیزی از آن نوع که آن‌ها به آن حساس‌اند از خود نشان نمی‌دهد زیرا به جای دیگری نظر دارد.

 این دوگانگی بین نظم غربی و حرکت اربعینی مساله‌ی جدّی و محلّ توجّه و تفکّر است در آن حدّ که ممکن است خود ما هم ندانیم جایگاه این حرکت در این تاریخ در کجا است. عده‌ای تصور می‌کنند می‌توانند آن را با همان ملاک‌های اراده‌ی معطوف به قدرت...

[1] - متنی که در اختیار عزیزان قرار دارد، حاصلِ مصاحبه‌ با استاد طاهرزاده در حرکت اربعینی در سال 95 در مسیر نجف تا کربلا می‌باشد.