باسمه تعالی: سلام علیکم: بهتر است که با همان استادی که شروع کردهاید ادامه دهید ولی با این حال سیر مطالعاتی پیشنهادی بنده بر روی سایت هست. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: آری بالکنایه چنین فرمودهاند ولی نه به تصریح. با اینهمه این را باید یک نکتهی ذوقی گرفت و نه یک تطبیق مشخص. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: وقتی در آیهی 101 سورهی مؤمنون میفرماید در قیامت نسبتی بین انسانها اعم از زن و شوهربودن و یا پدر و فرزندی نیست، میفهمیم «حوری» صورت اعمال خودمان است که در بحث سورهی واقعه بدان پرداختهایم. موفق باشید
باسمه تعالی. سلام علیکم: در جریان سؤالی که میفرمایید قرار نگرفتم، در عین حال معتقدم گفتمان آقای احمدینژاد در راستای اهداف انقلاب بود و دولت نهم دولتی بود که به طور طبیعی انقلاب باید به آن نظر میکرد و جلو میرفت و از این به بعد هم آن نوع رویکردها انقلاب را جلو میبرد، میماند که چقدر میتوان به شخص آقای احمدینژاد اعتماد کرد که باز نسبت به خیرخواهی دوستان انقلاب بیتوجه باشند! و به نظرم در این مورد در عین احترام به آقای احمدینژاد باید برای آینده بین روشها و گفتمان دولت نهم که لازمهی انقلاب است، با ریاست جمهوری شخص آقای احمدینژاد تفاوت قائل شد. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: در سلوک عرفانی و حیات دینیِ فردی همانطور که عزیزان متوجهاند مقام آیت اللّه طهرانی بس گرانقدر است. و از این جهت به فهمی که عزیزانمان نسبت به استادشان دارند، باید اعتماد کرد؛ میماند که حضور تاریخیِ حضرت حق در این زمانه، از طریق حضرت روح اللّه«رضواناللّهتعالیعلیه» گشوده شده است و به حکم «کلّ یومٍ هو فی شأن» این «یوم»، یومِ ظهور شأنی از حضرت حق است که در بستر انقلاب اسلامی به میان آمده است که البته این منافیِ بهرهمندی از حضرت آیت اللّه طهرانی در این تاریخ نیست، مگر آنکه با غفلت از حضور تاریخی انقلاب اسلامی به صورت فرقهبازی نظر به آیت اللّه طهرانی شود که مسلّم روحِ خود آن مرحوم نیز چنین چیزی را نمیخواهد 2- گفتی از امام و اینهمه فهم عرفانی متعجبی! مگر در قرآن نداریم: «یَکَادُ زَیْتُهَا یُضِیءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ» قلبهایی هست که با اینکه آتشی به آنها برخورد نکرده است، با همان روغن و غیرتی که دارند، روشن و نورانیاند. و حضرت امام روح اللّه«رضواناللّهتعالیعلیه» بدون آنکه اسفار را از استادی بیاموزند، به گفتهی مرحوم آشتیانی با بقیه مباحثه میکردند. بدین معنا که حضرت امام در افقِ فهمِ امثال صدرالمتألهین و محیالدین حاضر بودند. لذا با کمترین اشارهی آنها خود را در آن افق مییافت. موفق باشید.
باسمه تعالی: سلام علیکم: با توجه به اینکه امروزه با نسلی روبهرو هستیم که روح و عقل او تشنهی نگاه حکمت متعالیه و عرفان به موضوعات است و جز با اشارهای که از این طریق به حقایق میشود به طریق دیگری قانع نمیشود، نظر جنابعالی را به کاری که حضرت امام خمینی«رضواناللّهتعالیعلیه» با طرح تفسیر سورهی حمد در تلویزیون و برای عموم مردم انجام دادند، جلب میکنم چون به ایشان همین اشکالها را گرفته بودند. در جلسهی پنجم از قول آیت اللّه شاهآبادی که مباحث عمیق عرفانی را برای کسبه طرح میکردند نقل قول میکنند که؛ بگذار این کفریات به گوش اینها هم برسد. فکر میکنم اگر رفقا بحث برهان صدیقین را آنطور که در کتاب «از برهان تا عرفان» عرض شده با شرحهای صوتی آن دنبال کنند، برای شروع تفکر هستیشناسی قدم خوبی را برداشتهاند، تجربهی سیسالهی تدریس بنده در این امر از این حکایت دارد، حالا بعضیها تا منطق ندانند نمیتوانند درک درستی از مباحث فلسفی داشته باشند، استثناء هستند، در حالیکه تفکر منطقی ربطی به تفکر فلسفی و عرفانی ندارد. تفکر فلسفی و عرفانی مربوط به هرکسی است که بخواهد فکر کند و زمینهی آن به طور فطری در همه هست و به همین جهت حضرت امام در آخر کتاب «مصباح الهدایه» در عین آنکه توصیه میکنند این مباحث برای غیرِ اهلش طرح نشود، میفرمایند مشتاقان چنین مباحثی را هم از ارائهی آن محروم نگردانید. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: 1ـ اصل اینکه گوشت گاو مکروه باشد و اینکه درجهی کراهت و شدت نهی وارد شده از خوردن آن به اندازهی الاغ و اسب و مانند آن باشد، با بررسی روایات توسط اهل فنّ به دست میآید چرا که ای بسا کراهت گوشت گاو در روایات قطعی نباشد و از باب تسامح در ادلهی سنن، حکم به کراهت آن کرده باشند بخلاف گوشت قاطر و اسب و مانند آن که درکتب حدیثی معتبر مطرح شده و سند قابل اعتماد دارد و کراهتش ثابت است. 2ـ همینکه برای قربانی روز عید قربان و یا عقیقه و مانند آن گوسفند و شتر و گاو شمرده شده و ذبح الاغ و اسب دستور داده نشده، خود دلیل بر آن است که گوشت گاو حتی اگر مکروه هم باشد به اندازهی اسب و مانند آن کراهت ندارد. 3ـ حتی اگر مقدار کراهت آن دو نیز به یک اندازه باشد، اساسا این سوال اشتباهی است که چرا خداوند به ذبح یکی از آنها در حج دستور داده و به ذبح دیگری دستور ندادهاست؛ مگر نه این است که اگر گوسفندی که یک روز قبل از اتمام شش ماهگیاش باشد، نمیتوان در حج ذبح کرد ولی اگر یک روز بیشتر عمر داشته باشد میتوان آن را قربانی کرد؟ حکمت این امور نزد خداوند است و ما را راهی به مصالح و مفاسد احکام نیست. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: این احساس که مثلاً ما علت ارادهمان هستیم حضوری است ولی تعمیم آن به بیرون یک امر حصولی است و میشود انسان در مصداقها خطا کند بدین معنا که چیزی را علت چیزی بگیرد که حقیقتاً علت نباشد ولی درک رابطهی علت و معلول یک امر درونی و حضوری است. بنده در جزوهی «تاریخ فلسفهی غرب» در قسمت «نقد نظر دیویدهیوم به علیّت» عرایضی در این مورد داشتهام. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: از اینکه با دلسوزیِ تمام و از سر تعهدِ دینی متذکر چنین مورد مهمی شدهاید، کمال تشکر را دارم. عنایت داشته باشید بنده در چه فضایی آن سخن را عرض میکنم، در فضایی که سیرهی شخصیتهایی همچون حضرت امام خمینی و مرحوم قاضی و علامهی طباطبایی«رضواناللّهتعالیعلیهم» و شاگردان بزرگوار آنها، همه مدّ نظرند و وارد تاریخی شدهایم که معنای توحید در همهی مراحل آن، ظهور کرده. در این فضا است که آیت اللّه بهجت«رحمةاللّهعلیه» میفرمایند: علم تو، استادِ توست. بنده سعی کردهام این جمله را که به نظر میرسد از جهت سلوکی جملهی بسیار کلیدی است؛ شرح دهم. آری! همانطور که میفرمایید «حقیقتاً تفسیر عرفانی و تربیتی با تربیت عرفانی فرق دارد». و در این رابطه در کتاب «آنگاه که فعالیتهای فرهنگی پوچ میشود» عرایض موسعی شده است که به نظر میرسد روحِ ارتباط وجودی که گوهر رابطهی بین استاد و شاگرد در سلوک است، در آن مدّ نظر قرار گرفته است.
تاریخی شروع شده که اگر افرادی اراده کنند تا در سلوکِ إلی اللّه قرار گیرند راه، در مقابل آنها گشوده است. آیا هیچ زمانی مثل این زمان با شرح فصوص الحکم محیالدین و از آن مهمتر، شرح «منازلالسائرین» خواجه عبداللّه انصاری تا این حدّ در معرض نگاه چنین افرادی قرار داشته است؟ و از آن طرف آیا اساتید عزیزِ انگشتشماری که بتوانند در جمعِ عرفانِ نظری و عملی راهنما باشند، توانِ جوابگویی به اینهمه طالبانِ سلوک را دارند؟ یا اینکه باید به این فکر افتاد که تقدیرِ دیگری به میان آمده است، تقدیری که آیت اللّه انصاری همدانیها ذیل آن پروریده شدهاند.
با اینهمه اگر انسانِ طالب حقیقت، استادِ رهرفتهای را یافت که با ذوق او همخوانی دارد، نهتنها در مسیر تبعیت از او دست او را، بلکه پای او را باید ببوسد. ولی باز غفلت نکنیم در تاریخی قرار داریم که به حکمِ «کلّ یومٍ هو فی شأن»، دارای وسعت خاصی است به همان معنایی که حضرت امام خمینی«رضواناللّهتعالیعلیه» در پیام عملیات فتحالمبین میفرمایند: «لكن آنچه انسان را در مقابل رزمندگان جبهه ها و پشتيبانان آنان ... به خضوع وادار مى كند، بُعد معنوى آن است كه با هيچ معيارى نمى توان سنجيد و با هيچ ميزانى نمى توان عظمت آن را دريافت. ما عقب ماندگان و حيرت زدگان، و آن سالكان و چله نشينان و آن عالمان و نكته سنجان و آن متفكران و اسلام شناسان و آن روشنفكران و قلم داران و آن فيلسوفان و جهانبينان و آن جامعه شناسان و انسان يابان و آن همه و همه، با چه معيار اين معما را حل و اين مسأله را تحليل مى كنند كه از جامعه مسمومى كه در هر گوشه آن عفونت رژيم ستمشاهى فضا را مسموم نموده بود، بازار و مغازه هايش مسموم، خيابان ها و گردشگاه هايش مسموم، مطبوعات و رسانه هاى گروهى اش مفتضح و مسموم، از كودكستان تا دانشگاهش مسموم، و نونهالان و تازه جوانان ما در يك چنين محيطى به جوانى و رشد رسيده بودند كه به حسب موازين و عادت بايد سرشار از مسموميت و فساد اخلاق و عقيدت باشند، كه اگر معلم و مربى اخلاق و مهذب نفوس بخواهد تنها يكى از آنها را با صرف سالهاى طولانى متحول گرداند ميسر نگردد، چگونه در ظرف سالهاى معدود از بطن اين جامعه و انقلاب - كه خود نيز اگر معيارهاى عادى را حساب كنيم بايد كمك به فساد كند - يك همچو جوانان سرشار از معرفت الله و سراپا عاشق لقاء الله و با تمام وجود داوطلب براى شهادت، جان نثار براى اسلام كه پيران هشتاد ساله و سالكان كهنسال به جلوه اى از آن نرسيده اند، بسازد؟ جز دست غيبى و دستگيرى الهى و تصرف ربوبى، با چه ميزان و معيار مى توان تحليل اين معما كرد؟».
در آخر میتوان نسبت به این نکته تأمل نمود که آیا مسیر سلوک إلی اللّه در این تاریخ، در چه راهی و با نظر به چه اهدافی محقق میشود که بر قلهی افتخارآمیز گذشتهی سلوکی خود، آیندهی خود را معنایی همهجانبه بخشیم؟ موفق باشید
بسمه تعالی .علیک السلام. سوال حضرتعالی یک سوال فقهی است که بنده تبحری در آن ندارم .
باسمه تعالی: سلام علیکم: 1- فکر میکنم جواب قسمتهای اول و دوم و سوم سؤال را در جواب سؤال شمارهی 11718 بیابید 2- به نظرم در بحثی که در آیهی 33 سورهی احزاب داشتم و یا در شرح آیهی تطهیر در کتاب «مبانی نظری نبوت و امامت» جواب خود را بگیرید. موفق باشید
باسمه تعالی: سلام علیکم: معنای فاطمه در رابطه با حضرت زهرا«سلاماللّهعلیها» معنای خاص خود را دارد که در کتاب «مقام لیلة القدری حضرت زهرا«سلاماللّهعلیها» عرایضی در این مورد شده. موفق باشید